Γράφει ο Δρ Ανανίας Καβάκας, Νευρολόγος- Ψυχίατρος
Σωστές προτεραιότητες στην πορεία προς τα γηρατειά
Ο Λόγος του Θεού δίνει αρχές και προτεραιότητες για μια συνεχώς ευλογημένη και χαρούμενη ζωή. Αρχές που αποδεδειγμένα αποδίδουν, επειδή όσοι πιστοί τις έχουν υιοθετήσει δεν έπεσαν στα στάδια που πέφτουν συνήθως οι άνθρωποι του κόσμου, καθώς προχωρούν προς τα γηρατειά. Ποιες είναι αυτές;
1) Εσωτερικός πλούτος και όχι εξωτερικός.
Ο απ. Πέτρος μας λέει ότι αξία έχει «Ο κρυπτός άνθρωπος της καρδιάς, κεκοσμημένος με την αφθαρσία του πράου και ησυχίου πνεύματος, το οποίον ενώπιον του Θεού είναι πολύτιμον» (Α´ Πέτρ. 3:4).
Καλή είναι η εξωτερική ομορφιά, επειδή κι αυτή είναι δημιούργημα και δώρο του Θεού, όμως πολύ μεγαλύτερη αξία έχει η εσωτερική ομορφιά. Η πρώτη παραμένει για μερικές δεκάδες χρόνια μόνο, ενώ η δεύτερη για όλη τη ζωή μας, αλλά και για όλη την αιωνιότητα.
Εξάλλου, αν δούμε τα άτομα που εκτιμούμε ιδιαίτερα, θα διαπιστώσουμε ότι η εκτίμησή μας γι’ αυτά δεν εξαρτάται καθόλου από την ωραία ή όχι εξωτερική εμφάνισή τους, αλλά από το χαρακτήρα τους, την προσωπικότητά τους και την προσφορά τους γενικά.
Ο Ψαλμωδός λέει: «Όλη δόξα της θυγατρός του βασιλέως είναι έσωθεν», ακόμα και όταν «το ένδυμα αυτής είναι χρυσοΰφαντον» (Ψαλ. 45:13). Αυτή η απλή αλήθεια μας ξεφεύγει πολύ συχνά.
Το ερώτημα είναι, πώς μπορεί αυτός ο εσωτερικός πλούτος να επιτευχθεί;
α) Με την υιοθέτηση του φρονήματος του Πνεύματος. Δεν είναι δυνατό να βελτιωθεί σημαντικά ο χαρακτήρας μας όσο διατηρούμε «το φρόνημα της σαρκός», επειδή αυτό «είναι έχθρα εις τον Θεό· επειδή εις του νόμου του Θεού δεν υποτάσσεται, αλλ’ ουδέ δύναται» (Ρωμ. 8:7).
Το φρόνημα της σαρκός που το κυριότερο χαρακτηριστικό του είναι ο εγωκεντρισμός είναι ένα μεγάλο εμπόδιο στη βελτίωση του χαρακτήρα μας. Ευχαριστούμε όμως το Θεό, αγαπητοί μου, «Διότι ο νόμος του Πνεύματος της ζωής εν Χριστώ Ιησού» μας έχει ελευθερώσει από το νόμο «της αμαρτίας και του θανάτου» και μας έχει χαρίσει το φρόνημα του Πνεύματος που είναι ζωή και ειρήνη (Ρωμ. 8:2-6).
Μια ζωή που μας προσφέρει ο Χριστός και μάλιστα σε αφθονία (Ιωάν. 10:10) και μας συνδέει μ’ ένα Θεό Πατέρα που εκπληρώνει κάθε ανάγκη μας, «κατά του πλούτου αυτού εν δόξη, δια Ιησού Χριστού» (Φιλ. 4:7), χωρίς να χρειάζεται να καταφεύγουμε σε αμαρτωλές πράξεις για την ικανοποίησης της ψυχής μας.
β) Με τη μεταμόρφωσή μας ώστε να γίνουμε σύμμορφοι «της εικόνας Αυτού», του Κυρίου μας (Ρωμ. 8:29). Οι άνθρωποι του κόσμου έχουν ως πρότυπά τους κοσμικούς ανθρώπους, που τα χαρακτηριστικά τους είναι η συμφεροντολογία, η αυτοπροβολή, η αυτοϊκανοποίηση, η απόκτηση πλούτου και η αναρρίχηση με κάθε μέσο, αδιαφορώντας για την ειλικρίνεια, ευθύτητα, τιμιότητα, εργατικότητα, σεβασμό ή δικαιοσύνη.
Ευχαριστούμε το Θεό, γιατί μας κάλεσε ώστε με τη χάρη και τη δύναμή Του να μη συμμορφωνόμαστε δια της ανακαινίσεως του νοός μας καθημερινά, ώστε να γίνουμε τελικά σύμμορφοι της εικόνας του Κυρίου μας Ιησού Χριστού» (Ρωμ. 8:29).
Αυτή είναι η μεγάλη διαφορά στάσης και αντίδρασης των πιστών του Κυρίου απέναντι στο γεγονός της προόδου της ηλικίας και της πορείας τους προς τα γηρατειά.
2) Σχέσεις με άλλους ανθρώπους και όχι απομόνωση.
Ένα ακόμη χαρακτηριστικό και πλεονέκτημα των πιστών του Κυρίου είναι η κοινωνία μετ’ αλλήλων (Α´ Ιωάν. 1:7).
Οι πιστοί της πρώτης Εκκλησίας του Χριστού μεταξύ άλλων, «Ενέμενον… εν τη κοινωνία» και γι’ αυτό προόδευαν πνευματικά και ευλογούνταν από το Θεό καθημερινά. Το «Μη αφίνοντες το να συνερχώμεθα ομού, καθώς είναι συνήθεια εις τινας, αλλά προτρέποντες αλλήλους· και τοσούτον μάλλον, όσον βλέπετε πλησιάζονταν την ημέραν» (Εβρ. 10:25), είναι μια βασική ανάγκη για κάθε περίοδο της ζωής μας και ιδιαίτερα για την προχωρημένη.
Μην κλειστούμε λοιπόν σε τέσσερις τοίχους επειδή έφυγαν τα παιδιά από κοντά μας ή επειδή χάσαμε τον/τη σύντροφό μας. Υπάρχουν δεκάδες τρόποι για να έχουμε επικοινωνία και σχέσεις με άλλους ανθρώπους, ιδιαίτερα εμείς οι πιστοί. Μην απομονονώμαστε και μετά κατηγορούμε τους άλλους για τη μοναξιά μας.
3) Δραστηριότητα και όχι αδράνεια. Ο απ. Παύλος στο τέλος της προς Γαλάτας επιστολής του και σαν συμπέρασμα λέει: «Ας μην αποκάμνωμεν δε πράττοντες το καλόν· διότι εάν δεν αποκάμνωμεν, θέλομεν θερίσει εν τω δέοντι καιρώ. Άρα λοιπόν ενόσω έχομεν καιρόν ας εργαζώμεθα το καλόν προς πάντας, μάλιστα δε προς τους οικείους της πίστεως» (Γαλ. 6:9-10).
Τι μπορούμε να κάνουμε;
Ανάλογα με την ηλικία μας, τη βιολογική μας κατάσταση και τις δυνατότητες που υπάρχουν, μπορούμε να κάνουμε πολλά πράγματα.
Αν η βιολογική μας κατάσταση δεν είναι τόσο καλή, όπως ήταν του Χάλεβ, του γιου του Ιεφονή που στα 85 του χρόνια ήταν τόσο δυνατός ώστε να προχωρήσει και να καταλάβει ένα ολόκληρο βουνό, νικώντας τους εχθρούς (Ι.Ναυή 14:11-15) μπορούμε να κάνουμε ευκολότερα απ’ αυτόν πράγματα.
Ποια μπορεί να είναι αυτά, ο καθένας και η καθεμιά, μόνοι μας και με την οδηγία του Αγίου Πνεύματος μπορούμε να τα εντοπίσουμε. Για την Άννα την προφήτισσα, που είχε μείνει χήρα νέα, ήταν η αφιέρωσή της στο Θεό και η λατρεία του Θεού νύχτα και μέρα (Λουκ. 2:36-37).
Για τη Δορκάδα ήταν τα ρούχα που ύφαινε για τις χήρες (Πράξ. 9:36-39). Για τη Φοίβη ότι στάθηκε προστάτιδα πολλών και του ίδιου του απ. Παύλου, για τον Ακύλα και την Πρισκίλλα ότι για χάρη του απ. Παύλου, υπέβαλαν κάτω από τη μάχαιρα τον τράχηλό τους, για το Γάιο ότι φιλοξένησε όλη την εκκλησία (Ρωμ. 16:13,23), για το Λουκά ότι έμεινε μόνος δίπλα στον απ. Παύλο μέχρι τέλους (Β´ Τιμ. 4:11).
Ποιος είναι ο προορισμός μας;
Ας μην ξεχνάμε λοιπόν ότι «Αυτού ποίημα είμεθα κτισθέντες εν Χριστώ Ιησού προς έργα καλά τα οποία προετοίμασεν ο Θεός, δια να περιπατήσωμεν εν αυτοίς» (Εφεσ. 2:10). Τα έργα αυτά για μια γυναίκα, μπορεί να είναι να σταθεί κοντά στην οικογένεια των παιδιών της με διακριτικότητα, προσφέροντας τις πολύτιμες υπηρεσίες της στα παιδιά και στα εγγόνια της, χωρίς να παρεμβαίνει στη ζωή και στις αποφάσεις τους, παρόλο που είναι πεθερά.
Για κάποιον άντρα, τα έργα αυτά μπορεί να είναι μια επιπλέον συμπαράσταση στα παιδιά ή στα εγγόνια του ή μια μεγαλύτερη ανάληψη υποχρεώσεων και διακονιών στο έργο της εκκλησίας του Χριστού, όπου πάντα «ο θερισμός είναι πολύς, οι δε εργάται ολίγοι» (Ματθ. 9:37).
Δε χρειάζεται λοιπόν να ξαναζήσουμε από την αρχή τη ζωή μας επειδή η κάθε ηλικία έχει την ομορφιά της, τις δυνατότητες για δράση και τη χαρά της. Επιπλέον, ως πιστοί του Κυρίου ξέρουμε ότι «εάν και ο εξωτερικός ημών άνθρωπος φθείρηται, ο εσωτερικός όμως ανανεούται καθ’ εκάστην ημέραν. Διότι η προσωρινή ελαφριά θλίψις ημών εργάζηται εις ημάς, καθ’ υπερβολήν εις υπερβολήν αιώνιον βάρος δόξης· επειδή ημείς δεν ευατενίζομεν εις τα βλεπόμενα, αλλ’ εις τα μη βλεπόμενα· διότι τα βλεπόμενα είναι αιώνια» (Β´ Κορ. 4:16-18).
4) Πνεύμα ευχαριστίας και όχι αυτολύπησης
Το μεγαλύτερο ψέμα του διαβόλου είναι ότι δεν αξίζουμε τίποτα, ότι έχουμε αποτύχει στη ζωή, ότι κανένας δε μας αγαπάει και ούτε ενδιαφέρεται για μας. Η αξία μας όμως είναι μεγάλη.
Πνεύμα λοιπόν ευχαριστίας. Επειδή «Αυτό το Πνεύμα συμμαρτυρεί με το πνεύμα ημών, ότι είμεθα τέκνα Θεού. Εάν δε τέκνα και κληρονόμοι· κληρονόμοι μεν Θεού, συγκληρονόμοι δε Χριστού· εάν συμπάσχωμεν, δια να γείνωμεν συμμέτοχοι της δόξης αυτού» (Ρωμ. 8:16-17). Μεγαλύτερη αξία απ’ αυτό υπάρχει; Τότε γιατί ν’ αφήνουμε την αυτολύπηση να καταλαμβάνει την καρδιά μας;
Γι’ αυτό ο απ. Παύλος μας προτρέπει λέγοντας: «Κατά πάντα ευχαριστείτε, διότι τούτο είναι το θέλημα του Θεού προς εσάς εν Χριστώ Ιησού» (Α´ Θεσ. 5:18). Δοξασμένο ας είναι το όνομά Του το Άγιο.
του Ανανία Καβάκα