του Κυριάκου Κυριακού
ΜΑΚΑΡΙΣΜΟΙ (6)
Και ο τρίτος μακαρισμός, όπως και οι προηγούμενοι, δεν συμφωνεί με τις ιδέες που επικρατούν στον κόσμο. Σύμφωνα με τον κόσμο, αν θέλεις να επιτύχεις πρέπει να είσαι δυναμικός, αυταρχικός, άνθρωπος με εξουσία. Εδώ όμως ο Χριστός λέει ότι πρέπει να είσαι πράος. Τι σημαίνει αυτό;
Για να το καταλάβουμε, ας σκεφθούμε για λίγο τι είναι το αντίθετο της πραότητας. Πώς θα χαρακτηρίσεις τον άνθρωπο που δεν είναι πράος; Αυτός που είναι νευρικός, άγριος, καβγατζής, ένας που πάντοτε επιμένει να περάσει το δικό του. Είναι ο άνθρωπος με εξουσία που όλοι τον υπακούνε. Αν τύχει κανείς και δεν τον υπακούσει ή δεν τον εξυπηρετήσει όπως περίμενε, τότε θυμώνει, ξεφωνίζει και κάνει το παν για να εκμηδενίσει αυτόν που δεν τον ικανοποιεί. Όταν αντιμετωπίζει αναποδιές και προβλήματα, τότε καταφέρεται κατά του Θεού και παραπονιέται γιατί του συνέβηκαν αυτά, χωρίς να φταίει;
Ο πράος δεν συμπεριφέρεται έτσι. Γι αυτό ο Χριστός λέει «μακάριοι οι πράοι». Το ζήτημα όμως είναι, πώς μπορείς να είσαι πράος; Οτιδήποτε και αν είναι ο φυσικός σου χαρακτήρας, πάντοτε θα υπάρξουν άνθρωποι που θα σε δυσαρεστήσουν, θα σε θυμώσουν, θα σε ξεγελάσουν, ή εν γένει θα σου συμπεριφερθούν μ’ ένα τέτοιο τρόπο που θα σε εκνεύριζε. Πώς μπορείς να διατηρήσεις την ψυχραιμία σου; Εκτός τούτου, όσο πράος και θρησκευόμενος και αν είσαι, αυτό δεν σε προστατεύει από αναποδιές. Κάθε στιγμή είναι δυνατόν να σου έρθει μια ασθένεια, ένας θάνατος, ένα δυστύχημα ή μια από τις άπειρες εμπειρίες που κάνουν τη ζωή δύσκολη. Πώς μπορείς να είσαι πράος σε τέτοιες περιπτώσεις;
Για να απαντήσουμε αυτή την ερώτηση, πρέπει να έχουμε υπ’ όψη ότι ο Χριστός δεν μιλά εδώ για μια φυσική πραότητα. Υπάρχουν άνθρωποι που γεννιούνται με ήπια προσωπικότητα, ενώ άλλοι είναι πιο νευρικοί. Ο Χριστός όμως δεν μιλά για τέτοιου είδους ηπιότητα. Αν ήταν έτσι, τότε θα εννοούσε ότι ο άνθρωπος είναι μακάριος αν έτυχε να γεννηθεί με μια ήπια φύση. Στην επί του όρους ομιλία όμως ο Χριστός μιλά για το πώς πρέπει να είναι ο χριστιανός, και όχι για ποια φύση κληρονόμησε από τους γονείς του.
Για να καταλάβουμε τα λόγια του Χριστού πρέπει να έχουμε υπ’ όψη ότι οι μακαρισμοί ακολουθούν μια πνευματική κλίμακα. Αν είσαι Χριστιανός, πρώτα απ’ όλα είσαι «φτωχός στο πνεύμα», όπως λέει ο πρώτος μακαρισμός δηλ. καταλαβαίνεις ότι μόνος σου, με τα έργα σου, δεν είναι δυνατόν να ικανοποιήσεις το Θεό, διότι είσαι αμαρτωλός. Δέχεσαι λοιπόν τη σωτηρία που σου προσφέρει Εκείνος μέσω του σταυρικού θανάτου του Χριστού. Στη συνέχεια όμως «πενθείς», γιατί συνεχίζεις να βλέπεις αμαρτίες στη ζωή σου. Δεν έχεις μεγάλη ιδέα για τον εαυτό σου, και αυτό ως συνέπεια δημιουργεί μια ταπεινότητα, μια πραότητα η οποία επηρεάζει την καθημερινή σου ζωή.
΄Οταν λοιπόν όλα πάνε καλά, ευχαριστείς το Θεό για την αγάπη Του απέναντί σου, και δεν παύεις να Τον δοξάζεις για τις ευλογίες που σου δίνει και τις οποίες ξέρεις ότι δεν αξίζεις. Καμιά φορά τα πράγματα πάνε ανάποδα, και συναντάς δυσκολίες. Παρ’ όλον ότι οι δυσκολίες ποτέ δεν είναι ευχάριστες, δεν καταφέρεσαι κατά του Θεού διότι ξέρεις ότι σου αξίζουν χειρότερα. Αντί λοιπόν να θυμώνεις, συνεχίζεις να Τον ευχαριστείς για τις προηγούμενες ευλογίες, και προσεύχεσαι ζητώντας να σε βοηθήσει στις δυσκολίες σου και να λύσει το πρόβλημα που αντιμετωπίζεις.
Επί πλέον η πραότητά σου αυτή επηρεάζει και τις σχέσεις σου με τους συνανθρώπους σου. Είτε πράος είσαι είτε όχι, πάντοτε θα συναντήσεις ανθρώπους που θα σε εκνευρίσουν με τη στάση τους απέναντί σου, για μύριους λόγους. Αν είσαι «πράος» με την έννοια αυτού του μακαρισμού, αντί να αρχίσεις να καταφέρεσαι εναντίον τους, θα σκεφθείς ότι και αυτοί είναι αμαρτωλοί σαν και σένα, και ότι η στάση τους είναι το αποτέλεσμα της αμαρτωλότητάς τους. Επί πλέον αν εσύ συμπεριφέρεσαι καλύτερα, αυτό οφείλεται στο ότι ο Χριστός τώρα διοικεί τη ζωή σου. Ακόμη λοιπόν και αν χρειαστείς να λάβεις μέτρα για να διορθώσεις αυτό που σου έκανε ο απέναντί σου, θα το κάνεις με πραότητα και ηπιότητα.
΄Ισως όμως αντιτείνει κάποιος ότι μια τέτοια στάση είναι αφύσικη γιατί κανείς δεν μπορεί να συμπεριφερθεί με τέτοιο τρόπο. Αυτό είναι σωστό. Η πραότητα για την οποία μιλά ο Χριστός, δεν είναι κάτι το φυσικό, αλλά είναι ένας «καρπός του Πνεύματος», όπως περιγράφει ο Παύλος στην Γαλάτας, 5: 22. ΄Οταν πιστέψεις στο Χριστό, η Γραφή διδάσκει ότι το ΄Αγιο Πνεύμα έρχεται να κατοικήσει μέσα σου, και αυτό επιδρά σ’ όλη σου τη ζωή, και φέρνει αποτελέσματα, ή «καρπό», ένας από τους οποίους είναι η πραότητα.
Πάλι όμως ίσως αντιτείνεις ότι αν συμπεριφέρεσαι με τέτοια πραότητα, σε νομίζουν οι άλλοι αγαθιάρη και αρχίζουν να σε εκμεταλλεύονται. Ναι, αυτό είναι δυνατόν να γίνει. ΄Ηξερα έναν πιστό χριστιανό, που ήταν ιδιοκτήτης μιας πολυκατοικίας. Αυτός ζούσε σε ένα από τα διαμερίσματα και νοίκιαζε τα άλλα. Τα νοίκια ήταν το εισόδημά του. Κάποτε όμως ένας από τους ενοικιαστές του έπαυσε να πληρώνει, και ο ιδιοκτήτης, θέλοντας να συμπεριφερθεί ως χριστιανός, δεν του έκανε δίκη, αλλά τον συγχώρεσε και δεν του ξαναζήτησε νοίκι. Σύντομα λοιπόν και οι άλλοι ενοικιαστές το έμαθαν αυτό, και έπαυσαν να πληρώνουν και ο άνθρωπος έχασε το εισόδημά του. Στο τέλος υποχρεώθηκε να πουλήσει την πολυκατοικία του. Συμπεριφερόμενος όμως έτσι ο χριστιανός αυτός ενθάρρυνε την αδικία, αλλά όπως θα δούμε στο επόμενο άρθρο είναι δυνατόν να είσαι πράος και να υποστηρίζεις το δίκαιο. Προς το παρόν θέλουμε να σε ρωτήσουμε: εσύ έχεις αυτήν την πραότητα;