του Oswald Chambers
Από ηθικής πλευράς η ανθρώπινη ζωή είναι μια τραγωδία και το να κάνουμε κηρύγματα ενώ αγνοούμε το Σταυρό του Ιησού Χριστού είναι σαν να δίνουμε απλά ένα χάπι για το σεισμό ή τον καρκίνο. Οι προσπάθειές μας ν’ αντιμετωπίσουμε τα προβλήματα της ανθρώπινης ζωής χωρίς Χριστό καταλήγουν στη ματαιότητα. Είναι βέβαια καλό να χρησιμοποιούμε την κοινή λογική, αντί να ζούμε σε τραγωδία, αλλά ας μη ξεχνάμε ότι με το που μπαίνουμε στη σφαίρα του ηθικού προβλήματος, ανακαλύπτουμε ότι τα πράγματα είναι φοβερά άσχημα, καταδικαστικά άσχημα. Μας το λέει η Αγία Γραφή αυτό. Είναι τόσο άσχημα που απαιτούν το Σταυρό του Ιησού Χριστού για να επανορθωθούν και το να αγνοούμε την τραγικότητα που υπάρχει στο βάθος των πάντων είναι σαν να ζούμε σε παράδεισο μωρίας.
«[Μ]ακάριοι οι πεινώντες και διψώντες την δικαιοσύνην, ότι αυτοί χορτασθήσονται» (Ματθ. 5/6).
«[Μ]ακάριοι οι δεδιωγμένοι ένεκεν δικαιοσύνης, ότι αυτών εστίν η βασιλεία των ουρανών» (Ματθ. 5/10).
Ο Stalker έγραψε επάνω σ’ αυτό : «Οι περισσότεροι άνθρωποι χρησιμοποιούν τον όρο δικαιοσύνη για τη συμπεριφορά ανθρώπου προς άνθρωπο. Και αυτό είναι βέβαια κάτι που περιλαμβάνεται στον όρο δικαιοσύνη. Αλλά, όταν ο Ιησούς μιλάει για την πείνα και τη δίψα μας για δικαιοσύνη και για την πλήρωσή μας απ’ αυτήν, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι εννοεί την ευνοϊκή κρίση του Θεού για το χαρακτήρα και τη συμπεριφορά του ανθρώπου».
Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν ξέρουν τίποτε για τη δικαιοσύνη που μας χαρίζεται εν Χριστώ Ιησού. Προσπαθούμε ακόμα να αναβαθμίσουμε την ανθρώπινη φύση ως κάποιο σημείο που η ίδια όμως αδυνατεί να φτάσει απλούστατα γιατί κάτι δεν πάει καλά με την ανθρώπινη φύση. Ο παλιός Πουριτανισμός τον οποίο έχουμε την τάση να περιγελάμε προσέφερε την ίδια υπηρεσία στον άνθρωπο που προσέφερε και ο Φαρισαϊσμός στον Πάυλο ή ο Καθολικισμός στο Λούθηρο. Σήμερα όμως δεν έχουμε κανένα ‘ατσάλινο’ γνώμονα μέσα μας. Δεν έχουμε καμιά απολύτως έννοια δικαιοσύνης. Δεν μας ενδιαφέρει καν αν είμαστε δίκαιοι ή όχι. Όχι μόνο έχουμε χάσει την έννοια της δικαιοσύνης που μάς δίνει ο Χριστός, αλλά και κοροϊδεύουμε απροκάλυπτα τη Βιβλική έννοια της δικαιοσύνης. Θεός μας είναι η συμβατική δικαιοσύνη της κοινωνίας στην οποία ανήκουμε.
Η διακήρυξή μας ότι η σπουδαιότητα του Κυρίου Ιησού έγκειται στο πρωτότυπο μήνυμα της διδασκαλίας Του είναι τελείως εσφαλμένη. Ο Ίδιος φρόντισε ιδιαίτερα να αποτρέψει αυτή την εντύπωση. Μας είπε ότι ήρθε να εκπληρώσει αυτό που ήταν ήδη δοσμένο αλλά που δεν το διακρίναμε. «Μη νομίσητε ότι ήλθον να καταλύσω τον νόμον ή τους προφήτας˙ δεν ήλθον να καταλύσω, αλλά να εκπληρώσω» (Ματθ. 5/17). Γιαυτό είναι τόσο παράλογο να βλέπουμε τον Κύριο πρωτίστως σαν Δάσκαλο. Δεν είναι πρωτίστως Δάσκαλος. Είναι Σωτήρας. Δεν ήρθε να μας δώσει έναν καινούργιο κώδικα ηθικής. Ήρθε να μας ικανώσει να εφαρμόσουμε τον ηθικό νόμο που εμείς είμαστε ανίκανοι να εφαρμόσουμε. Ο Ιησούς Χριστός δεν δίδαξε μια νέα διδασκαλία. Δίδαξε ως Δάσκαλος που έχει εξουσία (Ματθ. 7/29), δηλαδή με τη δύναμη που ικανώνει τον άνθρωπο να πράξει εκείνα τα οποία ο Χριστός δίδαξε. Ο Ιησούς Χριστός ήρθε για να μας καταστήσει άγιους. Όχι για να μας διδάξει να είμαστε άγιοι. Ήρθε να κάνει για μας εκείνο που εμείς δεν μπορούσαμε να κάνουμε για τον εαυτό μας.
Η τάση που κυριαρχεί έντονα σήμερα είναι να αναζητούμε κάποιον άλλο Δάσκαλο. Αλλά ο κόσμος έχει κουραστεί από δασκάλους και ιδανικά. Το ερώτημα είναι «κατορθώσαμε ποτέ να ζήσουμε σύμφωνα με τα οποιαδήποτε ιδανικά;» Δεν χρειαζόμαστε περισσότερα ιδανικά αλλά τη δύναμη να ζήσουμε σύμφωνα με τα ιδανικά που γνωρίζουμε ότι πρέπει να ζούμε αλλά δεν το κάνουμε. Είναι από ρηχότητα και όχι από ανωτερότητα που οι άνθρωποι ισχυρίζονται ότι χρειάζονται περισσότερες διδασκαλίες και υψηλότερα ιδανικά (υποδειγματικά κατηχητικά, υποδειγματικές βιβλικές μελέτες –όλα είναι ‘υποδείγματα’: «κάντε έτσι, μην κάνετε αλλιώς», αλλά πού είναι η εφαρμογή όλων αυτών;) Ο Ιησούς Χριστός δεν προσθέτει το παραμικρό βάρος στον άνθρωπο. Του δίνει τη δύναμη να ζει όπως ο ίδιος ξέρει ότι πρέπει να ζήσει. Αυτή είναι η έννοια της σωτηρίας.
«Επειδή σας λέγω, ότι, εάν μη περισσεύσση η δικαιοσύνη σας πλειότερον της των γραμματέων και Φαρισαίων, δεν θέλετε εισέλθει εις την βασιλείαν των ουρανών» (Ματθ. 5/20).
Ο Stalker γράφει επί του προκειμένου: «Η επί του Όρους Ομιλία φανερώνει πολύ καθαρά τη συμφωνία του Χριστού με την παιδεία η οποία προσφέρεται στην Παλαιά Διαθήκη και με το πάθος για δικαιοσύνη που υπάρχει σ’ αυτήν και η θέση αυτή προηγείται της ανάπτυξης των ‘ιδανικών’ που θα διακηρύξει ο Ίδιος ως Δάσκαλος. Το κίνητρο πίσω απ’ αυτή τη θέση είναι ο φόβος μήπως θεωρηθεί ότι η διδασκαλία Του μειώνει το κύρος της Παλαιάς Διαθήκης. Προκειμένου λοιπόν να αποφευχθεί αυτός ο κίνδυνος, ο Ιησούς προλογίζει την ομιλία Του με τη φράση, ‘Μη νομίσητε ότι ήλθον να καταλύσω τον νόμον ή τους προφήτας˙ δεν ήλθον να καταλύσω, αλλά να εκπληρώσω’».
Ο Ιησούς Χριστός αντιπαραθέτει τη δική Του έννοια της δικαιοσύνης με την αντίληψη που είχαν γι’ αυτήν οι ακροατές Του. Εκείνο που μας χρειάζεται δεν είναι ένα καινούργιο ευαγγέλιο, κι ας είναι αυτό το επικρατούν αίτημα της εποχής μας. Χρειαζόμαστε το παλιό ευαγγέλιο δοσμένο με τρόπο που να ανταποκρίνεται στις σημερινές μας ανάγκες. Αλλά για κάθε άνθρωπο ο οποίος πιστεύει σ’ αυτό και ενεργεί σύμφωνα με αυτό, υπάρχουν εκατοντάδες που μας λένε ότι χρειαζόμαστε ένα καινούργιο ευαγγέλιο. Εκείνο που μάς χρειάζεται είναι άνθρωποι γεμάτοι από τη Χάρη του Κυρίου τους οι οποίοι να αντιμετωπίζουν τα σύγχρονα προβλήματα με το παλιό ευαγγέλιο. Ποιο είναι το όφελος να μιλώ εγώ στους σημερινούς ανθρώπους και να τους αναπτύσσω τις αντιλήψεις που επικρατούσαν την εποχή του Λούθηρου; Το θέμα είναι: μπορώ να κάνω το ευαγγέλιο που έχω στα χέρια μου να δώσει απάντηση στα προβλήματα που εκείνοι αντιμετωπίζουν σήμερα και μπορώ να τους καταδείξω πού σφάλλουν οι άλλες λύσεις; Αν δεν μπορώ, τότε είναι καλύτερα να σιωπώ. Ο Θεός δεν με έχει καλέσει για να κάνω κήρυγμα. Οι περισσότεροι από μας έχουμε τις απόψεις μας για το τι είναι το ευαγγέλιο, αλλά ζούμε μακριά από την εποχή στην οποία ανήκουμε και εκείνο που κηρύττουμε είναι τελείως ξένο προς τη ζωή των ανθρώπων στους οποίους απευθυνόμαστε.
Ο Κύριός μας ακολούθησε την απλή γραμμή που χάραξαν οι προφήτες: Πήρε τις αντιλήψεις που ήξερε ότι έχουν οι άνθρωποι και τις σύγκρινε με τη δική Του ερμηνεία. Έπειτα τους άφησε να κρίνουν εκείνοι. Και το αποτέλεσμα; Απόλυτη απόγνωση για όλους. Έχουμε ποτέ αναλογιστεί ότι εάν ο Ιησούς Χριστός ήταν απλά και μόνο ένας Δάσκαλος θα ήταν ο πιο αξιολύπητος δάσκαλος που περπάτησε ποτέ πάνω στη γη; Αν ήρθε να μάς ερμηνεύσει έναν πολύ καλύτερο γνώμονα ζωής, τι καλό μάς έκανε; Μας είπε ότι, αν θέλουμε να δούμε το Θεό, πρέπει να είμαστε αγνοί στην καρδιά. Αλλά από πού θ’ αρχίσουμε; Μας λέει να αγαπάμε τους εχθρούς μας, να τους ευλογούμε όταν μας καταριώνται, να κάνουμε καλό σε όσους μας μισούν, να προσευχόμαστε για κείνους που μας συμπεριφέρονται περιφρονητικά και μας καταδιώκουν… Από πού ν’ αρχίσουμε για να το επιτύχουμε αυτό; Αν δεν είναι παρά ένας απλός Δάσκαλος, είναι ο πιο βασανιστικός Δάσκαλος που υπήρξε ποτέ γιατί μάς προτείνει ιδανικά που κάνουν το αίμα να παγώνει στις φλέβες μας και μάς οδηγούν κατευθείαν στην κόλαση της απελπισίας. Αν όμως ήρθε να κάνει κάτι άλλο εκτός από τη διδασκαλία, αν ήρθε για να μας ξαναχτίσει απ’ τα μέσα προς τα έξω και να βάλει μες στην καρδιά μας την προδιάθεση για τη δική Του άμωμη αγιότητα, τότε καταλαβαίνουμε γιατί δίδαξε έτσι όπως δίδαξε.
Μόνο όταν αντιμετωπίζουμε τη ζωή μας με τις αντιλήψεις του Ιησού καταλαβαίνουμε τη σημασία του Σταυρού Του. Το πιο απελπιστικό πράγμα σήμερα είναι η ρηχή δογματική διακήρυξη που κάνουν οι άνθρωποι ότι πιστεύουν στη διδασκαλία του Χριστού αλλά όχι και στο λυτρωτικό Του έργο. Είναι η πιο ανόθευτη μωρία που άκουσε ποτέ αυτί ανθρώπου! Να πιστέψουμε στη διδασκαλία του Ιησού; Και τι καλό θα βγει απ’ αυτό; Τι καλό μου κάνει να μου πει ότι πρέπει να είμαι κάτι το οποίο εγώ ξέρω ότι δεν μπορώ ποτέ να είμαι έστω κι αν ζήσω ένα εκατομμύριο χρόνια –να είμαι τέλειος όπως και ο Θεός είναι τέλειος (Ματθ. 5/48); Τι καλό μου κάνει να μου πει ότι πρέπει να είμαι ένα παιδί του Ουράνιου Πατέρα μου κι ότι πρέπει να είμαι σαν κι Εκείνον; Είναι απαραίτητο ν’ αδειάσουμε το νου μας από την ιδέα που έχει εισαγάγει η σύγχρονη αντίληψη ότι ο Ιησούς Χριστός ήρθε για να διδάξει. Ο κόσμος έχει κορεστεί από δασκάλους. Οι δάσκαλοι τότε μόνο μπορούν να κάνουν καλό όταν ερμηνεύουν την ήδη υπάρχουσα διδασκαλία.
«Επειδή σας λέγω, ότι, εάν μη περισσεύση η δικαιοσύνη σας πλειότερον των γραμματέων και Φαρισαίων, δεν θέλετε εισέλθει εις την βασιλείαν των ουρανών» (Ματθ. 5/20).
Ο Stalker γράφει σχετικώς: «Έχοντας λοιπόν έτσι ξεκαθαρίσει το τοπίο, ο μέγας Δάσκαλος στην επί του Όρους Ομιλία προχωρεί στην ανάπτυξη της θέσης Του για τη δικαιοσύνη υιοθετώντας μια μέθοδο στην οποία καταφεύγουν συχνά οι δάσκαλοι που ξέρουν τη δουλειά τους. Αντιπαραθέτει την έννοια που έχει Εκείνος κατά νου με την έννοια που έχουν κατά νου οι ακροατές…Η δικαιοσύνη των Γραμματέων ήταν εξωτερική, ενώ του Ιησού εσωτερική. Η δική τους δικαιοσύνη ήταν μια δικαιοσύνη που εκφραζόταν με λόγια και πράξεις, ενώ του Ιησού μια δικαιοσύνη που απορέει από τις βαθύτερες σκέψεις και συναισθήματα του ανθρώπου. Η δική τους ήταν μια συμβατική δικαιοσύνη, δηλ. μια δικαιοσύνη η οποία μετράει στα μάτια της κοινωνίας, ενώ η δική Του μια δικαιοσύνη που αποβλέπει μόνο στον Θεό».
«Εάν μη περισσεύση η δικαιοσύνη σας πλειότερον…». Όχι δηλαδή αν δεν είναι ‘διαφορετική’ αλλά αν δεν είναι ‘κάτι παραπάνω’, που σημαίνει ότι πρέπει να είναι ό,τι ήταν και των Γραμματέων αλλά και κάτι πολύ παραπάνω! Πρέπει να είμαστε σωστοί στην εξωτερική μας συμπεριφορά, αλλά πρέπει να είμαστε το ίδιο ή και περισσότερο σωστοί στην εσωτερική μας συμπεριφορά. Πρέπει να είμαστε σωστοί στα λόγια και στις πράξεις μας, αλλά πρέπει να είμαστε εξίσου σωστοί στις σκέψεις και τα συναισθήματά μας. Πρέπει να είμαστε σωστοί σύμφωνα με τις επιταγές της κοινωνίας των θεοφοβούμενων ανθρώπων, αλλά πρέπει να είμαστε σωστοί και στη συνείδησή μας απέναντι του Θεού. Οι κατ’ όνομα μόνο χριστιανοί συχνά δεν διαθέτουν τη συνήθη ηθική ακεραιότητα του ανθρώπου ο οποίος δεν λαμβάνει καθόλου υπόψη του τον Ιησού Χριστό. Και αυτό όχι επειδή είναι υποκριτές, αλλά επειδή έχουν διδαχτεί επί γενεές γενεών να επικεντρώνουν την προσοχή τους σε ένα μόνο σημείο της σωτηρίας του Ιησού Χριστού: στην αποκάλυψη ότι ο άνθρωπος από μόνος του δεν αξίζει τη σωτηρία του αλλά ότι αυτή του προσφέρεται μέσω μιας κυρίαρχης πράξης Χάρης του Θεού δια μέσου του Ιησού Χριστού. Αυτό το γεγονός που αποκαλύπτεται στον άνθρωπο είναι πραγματικά ένα θαυμαστό γεγονός, αλλά ο Ιησούς λέει ότι πρέπει να λέμε ‘ευχαριστώ’ για τη σωτηρία μας και το μεγάλο αυτό ‘ευχαριστώ’ συνίσταται στο να είναι η δικαιοσύνη μας κάτι παραπάνω από τη δικαιοσύνη του πιο ηθικού ανθρώπου πάνω στη γη.
Ο Ιησούς απαιτεί όχι μόνο να είναι η εξωτερική μας ζωή άψογη αλλά να είμαστε άψογοι και εκεί που μας βλέπει ο Θεός. Τώρα λοιπόν συνειδητοποιούμε τι σημαίνει η παραπάνω φράση ότι ο Ιησούς είναι ο πιο βασανιστικός Δάσκαλος. Απαιτεί να είμαστε τόσο αγνοί που ο Θεός ο οποίος βλέπει και τις πιο μύχιες αφετηρίες των ελατηρίων μας, τα πιο βαθιά όνειρα των ονείρων μας, δεν βρίσκει τίποτε το επιλήψιμο σ’ εμάς. Μπορεί να συνεχίσουμε να εξελισσόμεθα και να εξελισσόμεθα, αλλά δεν θα παράγουμε ποτέ αυτού του είδους την αγνότητα. Τότε λοιπόν προς τι να διδάσκεται; Προσέξτε τι λέει εδώ: «Eάν [όμως] περιπατώμεν εν τω φωτί καθώς αυτός είναι εν τω φωτί, έχομεν κοινωνίαν μετ’ αλλήλων, και το αίμα του Ιησού Χριστού του Υιού αυτού καθαρίζει ημάς από πάσης αμαρτίας» (Α΄ Ιωάν. 1/7). Το ευαγγέλιο το λέει αυτό. Ο Ιησούς Χριστός ισχυρίζεται ότι μπορεί να πάρει κάθε άντρα και γυναίκα που είναι εκ γενετής κατεστραμμένοι ως τα μύχια της ύπαρξής τους και να τους κάνει τόσο αγνούς όσο είναι κι ο Ίδιος. Γιαυτό διδάσκει αυτά που διδάσκει και με τα δικά Του κριτήρια θα κριθούμε αν είμαστε μαθητές Του. Δεν είναι λοιπόν απορίας άξιο που οι μαθητές Του, όταν Τον άκουσαν να μιλάει μ’ αυτό τον τρόπο, είπαν, «Ποιος λοιπόν μπορεί να σωθεί;» Η μεγαλύτερη φιλοσοφία που έχει ποτέ διατυπωθεί δεν φτάνει ούτε κατά διάνοια το ασύλληπτο βάθος των λόγων του Κυρίου. Π.χ. «Μάθετε απ’ εμού˙ διότι πράος είμαι και ταπεινός την καρδία» (Ματθ. 11/29). Αν ο Ιησούς δεν μπορεί να κάνει μια καρδιά τόσο ειρηνική και ταπεινή σαν τη δική Του, ο χριστιανισμός είναι μωρία από την αρχή μέχρι το τέλος και η διδασκαλία του μπορεί κάλλιστα να διαγραφεί.
Το κρίσμο σημείο στην όλη υπόθεση είναι η προσωπική μας σχέση με τον Ιησού Χριστό. Είναι πολύ εντιμότερο να Τον αρνηθούμε πέρα για πέρα παρά να ξεγελάμε την ίδια μας την ψυχή υποκρινόμενοι ότι συμφωνούμε με τη διδασκαλία Του ενώ μισούμε το κεντρικότερο σημείο της. Δεν είναι λοιπόν απορίας άξιο ότι ο Ιησούς είπε σ’ ένα θεοφοβούμενο γέροντα, «Μη θαυμάσης ότι σοι είπον, Πρέπει να γεννηθήτε άνωθεν» (Ιωάν. 3/7). Αν δεν μπορούμε να ξαναχτιστούμε εκ των έσω και να μας κατοικήσει το Πνεύμα του Θεού, αν δεν μπορούμε να γίνουμε σύμμορφοι με τη διδασκαλία της επί του Όρους Ομιλίας, τότε ας πετάξουμε από πάνω μας την Αγία Γραφή γιατί μάς βάζει ιδεώδη που δεν είμαστε ικανοί να τα φτάσουμε.
Ο μόνος τρόπος να γλιτώσουμε από τη χαμογελαστή αυταρέσκεια για τη σωτηρία και τον αγιασμό μας είναι να στρέψουμε το βλέμμα για δύο λεπτά προς τον Ιησού Χριστό και μετά να διαβάσουμε τα εδάφια 43 με 48 στο 5ο κεφάλαιο του κατά Ματθαίο ευαγγελίου ώστε να δούμε με ποιον μάς λέει ότι πρέπει να μοιάσουμε: με το Ίδιο τον Παντοδύναμο. Τότε κάθε κομμάτι της χαμογελαστής μας πνευματικής αλαζονείας θα θρυμματιστεί και θα αποκοπεί για πάντα από πάνω μας. Η μόνη κυρίαρχη νότα στη ζωή μας θα γίνει ο Ιησούς Χριστός. Ο Χριστός στην πρώτη θέση. Ο Χριστός στη δεύτερη θέση. Ο Χριστός στην τρίτη θέση και πουθενά μα πουθενά η δική μας κατάλευκη καθαρότητα. Ποτέ μην επικεντρώσετε το βλέμμα στη δική σας καθαρότητα. Επικεντρώστε το στον Ιησού και πάρτε απ’ Αυτόν τη δύναμη να ζείτε όπως Εκείνος σάς θέλει να ζείτε. Έτσι και ξεστρατίσει απ’ Αυτόν το βλέμμα σας μια στιγμή, όλα πάνε στραβά.
Όταν ο Υιός του ανθρώπου έρθει, θα βρει πίστη στη γη; Όλοι έχουμε πίστη στις καλές αρχές, στην καλή διαχείριση, στην κοινή λογική. Αλλά ποιος από μας έχει πίστη στον Ιησού Χριστό; Το θάρρος είναι μεγάλο πράγμα. Το ηθικό σθένος ακόμη μεγαλύτερο. Αλλά ο άνθρωπος που εμπιστεύεται τον Ιησού Χριστό όταν έρχεται αντιμέτωπος με τρομερά προβλήματα στη ζωή αξίζει περισσότερο από ένα τάγμα ηρώων.
Oswald Chambers, The Highest Good (Το ύψιστο αγαθό), Righteousness (Δικαιοσύνη), Christian Literature Crusade, ΗΠΑ και Marshall, Morgan & Scott, Μ. Βρετανία, 1976, σελ. 56-61.
Μετάφραση: Δρ Γιούλικα Κ. Masry (2005)