του Χάρη Ι. Νταγκουνάκη, Νομικού

Η ιδέα της απόδοσης λατρείας προς ένα υπέρτατο, υπερβατικό ον υπήρξε πάντοτε όχι μόνο μια τελετουργία αλλά και μια ανάγκη της ανθρώπινης ψυχής. Ο άνθρωπος ήθελε πάντοτε κάτι να λατρεύει. Οι αρχαίοι λαοί είχαν τα είδωλα, θεούς φτιαγμένους σύμφωνα με τα δικά τους πάθη. Οι αρχαίοι Εβραίοι είχαν τον ένα και αληθινό Θεό…

ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΚΗΡΥΓΜΑΤΟΣ

Ανάγνωσμα: Ρωμαίους 12,1-8 *

– Νέα Μετάφραση της Βίβλου

   Η ιδέα της απόδοσης λατρείας προς ένα υπέρτατο, υπερβατικό ον υπήρξε πάντοτε όχι μόνο μια τελετουργία αλλά και μια ανάγκη της ανθρώπινης ψυχής. Ο άνθρωπος ήθελε πάντοτε κάτι να λατρεύει. Οι αρχαίοι λαοί είχαν τα είδωλα, θεούς φτιαγμένους σύμφωνα με τα δικά τους πάθη. Οι αρχαίοι Εβραίοι είχαν τον ένα και αληθινό Θεό. Στη χριστιανική εποχή, ένας από τους λόγους που ο Θεός μάς αναγεννά είναι και για να τον λατρεύουμε (Εβρ 9,14).

Στην Ιστορία του λαού Ισραήλ αλλά και πρωτύτερα παρατηρούμε ότι άλλες θυσίες γίνονταν δεκτές από τον Θεό και άλλες όχι (π.χ. Κάιν-Άβελ). Όταν ο Σολομών έχτισε τον ναό του, διασφάλισε ότι ο Θεός θα έκανε δεκτή τη λατρεία που θα του προσφερόταν εκεί. Κι ο Θεός αυτό το επιβεβαίωσε με τη νεφέλη του που πλημμύρισε τον ναό (Α΄ Βασιλέων 8).

Στο εδάφιο Ρωμαίους 12,1 ο Παύλος περιγράφει ποια στοιχεία πρέπει να χαρακτηρίζουν τη λατρεία για να είναι αυτή δεκτή από τον Θεό, ορίζοντας (1) ένα ΚΑΘΗΚΟΝ και (2) Τρία ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΑ που συνηγορούν στην τήρηση αυτού του καθήκοντος.

1.   Το μεγάλο καθήκον

Το καθήκον που πρέπει να εκπληρώσουμε ως χριστιανοί βρίσκεται στη λ. παραστῆσαι του πρωτοτύπου κειμένου, που αποδίδεται στη μετάφραση με τη φρ. «να του προσφέρετε». Ο Θεός θέλει να προσφέρουμε όλο τον εαυτό μας θυσία σ’ αυτόν. Το ρ. παραστῆσαι είναι εικόνα από την Παλαιά Διαθήκη όπου ο λατρευτής έφερνε το ζώο και το παρουσίαζε στον ιερέα προτού το σφάξει για να το εξετάσει αν είναι κατάλληλο για θυσία (δηλ. να μην ήταν ελαττωματικό, άρρωστο κλπ. –Δευτερονόμιο 14,21). Κατά το κείμενο πρέπει να προσφέρουμε τὰ σώματα ὑμῶν, δηλ. όλο μας τον εαυτό (σώμα, ψυχή και πνεύμα –Α΄ Κορ 6,20).

Ξέρουμε πως οι θυσίες ήταν κυρίως εξιλαστήριες (για τη συγχώρηση των αμαρτιών) και ευχαριστήριες ή κοινωνίας. Σήμερα την εξιλαστήρια θυσία την έχει προσφέρει ο Χριστός στον σταυρό. Εμείς έχουμε να προσφέρουμε τη θυσία ευχαριστίας.

Αξίζει εδώ να δούμε 2 χαρακτηριστικά για να γίνει η θυσία μας δεκτή.

α) Πρέπει να είναι ΖΩΣΑ. Ο πιστός καλείται να θυσιαστεί χωρίς φυσικά να καεί στη φωτιά. Ένα σώμα που έχει ειλικρινά παραδοθεί στον Θεό είναι θυσία ζωντανή. Προσφέρουμε την πνευματική ζωή της ψυχής μας. Ο Παύλος λέει: «Δεν ζω πια εγώ αλλά ζει στο πρόσωπό μου ο Χριστός» (Γαλ 2,20). Η θυσία τέλος είναι «ζώσα» γιατί την ενεργοποιεί μέσα μας η αγάπη μας για τον Χριστό (Ρωμ 6,13).

β) Πρέπει η θυσία μας να είναι ΑΓΙΑ.

Στην παλιά οικονομία η θυσία δεν προσφερόταν όπου να ’ναι. Μόνο στη Σκηνή του Μαρτυρίου, μεταγενέστερα στα βαμόθ (ιερούς τόπους, π.χ. στη Σιλώ κλπ.) και τέλος στον ναό. Αλλά και το ζώο έπρεπε να είναι άμωμο και τελετουργικά καθαρό (π.χ. να μην είναι ένα γουρουνάκι, μια γάτα κλπ.) Πέρα από την ιερότητα της εξωτερικής, της τυπικής λατρείας μας, πρέπει και η ζωή μας να είναι καθαρή, να επιδιώκουμε δηλαδή συνεχώς να ευθυγραμμιζόμαστε με το θέλημα του Θεού.

Είναι άραγε τέτοια η λατρεία μας;

2.   Τρία Επιχειρήματα

Είναι ανάγκη να προσφέρουμε μια τέτοια ζωντανή και άγια θυσία στον Θεό,

(Α) επειδή κάθε μέρα γινόμαστε μάρτυρες των ΟΙΚΤΙΡΜΩΝ και του ελέους του Θεού. Σαν δείγμα ανταπόδοσης στους οικτιρμούς του Θεού προς εμάς πρέπει να του προσφέρουμε όλο τον εαυτό μας θυσία.

(Β) επειδή μόνο μια τέτοια θυσία είναι ΕΥΠΡΟΣΔΕΚΤΗ από τον Θεό. Ο μεγαλύτερος στόχος μας είναι να γίνουμε αποδεκτοί από τον Θεό, να αρέσουμε σ’ αυτόν. Γι’ αυτό αγωνιζόμαστε στη χριστιανική ζωή (Β΄ Κορ 5,9).

(Γ) επειδή αυτή είναι η ΛΟΓΙΚΗ μας λατρεία. Υπάρχει λογικότητα στη λατρεία μας, σε αντίθεση με την τυφλή λατρεία των ειδώλων. Ο πιστός έχει λόγο να λατρεύει τον Θεό, κι αυτός είναι οι καθημερινές επεμβάσεις του Θεού στη ζωή του (Ψαλμ 98,1-3). Επανειλημμένα εξάλλου ο Θεός (Ησ 1,18 κ.αλλ.) αλλά και ο Κύριος εδώ στη γη συζήτησε με τον λαό του με βάση λογικά επιχειρήματα. Ο Θεός δεν επιβάλλει μια ακατανόητη, παράλογη λατρεία αλλά ζητάει ο λατρευτής πιστός να ξέρει τι κάνει και γιατί το κάνει.

Στην Παλαιά Διαθήκη έχουμε πρακτικά τέσσερα είδη ελαττωματικής λατρείας. Τις βρίσκουμε εκεί που ο Μωυσής προσπαθεί να πείσει τον φαραώ της Αιγύπτου ν’ αφήσει τους Ισραηλίτες να φύγουν για να προσφέρουν θυσία στον Θεό τους, στην έρημο. Ο φαραώ αντιπροτείνει τέσσερα εναλλακτικά είδη λατρείας, που όμως κανένα απ’ αυτά δεν είναι η σωστή λατρεία που θέλει ο Θεός.

1. Η πρώτη εναλλακτική του φαραώ ήταν να προσφέρουν θυσίες αλλά μέσα στην Αίγυπτο (Εξ 8,21). Όσο όμως ο κόσμος της Αιγύπτου μάς θεωρεί δικό του κομμάτι, είμαστε νεκροί για τον Θεό, και η θυσία μας δεν μπορεί να είναι ζώσα.

2. Η δεύτερη εναλλακτική ήταν να προσφέρουν θυσίες έξω από την Αίγυπτο αλλά να μην πάνε πολύ μακριά (Εξ 8,24). Να μην κόψουν όλες τις γέφυρες με την Αίγυπτο. Όμως οι όποιες μικρές ή μεγάλες γέφυρες στη ζωή μας μπορούν να γίνουν περάσματα του φαραώ για να μας ξαναφέρει πίσω στην παλιά ζωή της αμαρτίας. Μια τέτοια θυσία δεν θα ήταν αγία.

3. Η τρίτη εναλλακτική ήταν να πάνε να θυσιάσουν έξω από την Αίγυπτο, όσο μακριά θέλουν αλλά μόνον οι άντρες, όχι τα γυναικόπαιδα (Εξ 10,8-11). Στην προηγούμενη περίπτωση ο σατανάς θέλει να μας κρατάει εξαρτημένους από κάτι βδελυρό (την Αίγυπτο), ενώ εδώ θέλει να μας κρατάει με κάτι νόμιμο και θεμιτό –την οικογένεια. Αλλά κι αυτό δεν παύει να είναι εξάρτηση από κάτι ξένο προς τον Θεό.

4. Τέλος, ο φαραώ τούς άφηνε να φύγουν μαζί με τα γυναικόπαιδα αλλά χωρίς τα κοπάδια τους (Εξ 10,24-26). Ήθελε να τους στερήσει τα μέσα της λατρείας τους. Αν ο σατανάς δεν καταφέρει να μας αποτρέψει από την ευπρόσδεκτη λατρεία με τις τρεις προηγούμενες εναλλακτικές προτάσεις του, θα προσπαθήσει, στη νέα χώρα που θα πάμε, να ζήσουμε μια μίζερη και στερημένη χριστιανική ζωή. Ο κόσμος θα θελήσει να αρπάξει οτιδήποτε θέλουμε να θυσιάσουμε στον Κύριο (χαρίσματα, χρόνος, χρήματα, σώμα, ψυχή, πνεύμα). Αλλά τότε θα είναι σαν να μη βγήκαμε ποτέ από την Αίγυπτο για να λατρέψουμε τον Θεό ἐν Πνεύματι καὶ ἀληθείᾳ.

Ανάγνωσμα: Ρωμαίους 12,1-8 *

1 Ο Θεός, αδερφοί, μάς έδειξε το έλεός του. Σας παρακαλώ, λοιπόν, να του προσφέρετε όλον τον εαυτό σας θυσία ζωντανή, *άγια, ευπρόσδεκτη στο Θεό. Αυτή είναι η πραγματική πνευματική σας λατρεία. 2 Μην προσαρμόζεστε στη νοοτροπία αυτού του κόσμου, αλλά να μεταμορφώνεστε συνεχώς προς το καλό, αποκτώντας το νέο φρόνημα του πιστού. ‘Ετσι θα μπορείτε να διακρίνετε ποιο είναι το θέλημα του Θεού, το καλό και αρεστό στο Θεό και τέλειο.

3 Με τη χάρη του Θεού, που μου δόθηκε, ως απόστολος απευθύνομαι στον καθένα από σας και σας λέω: μη φρονείτε για τον εαυτό σας παραπάνω απ’ ό,τι πρέπει να φρονείτε, αλλά να σας διακρίνει η μετριοφροσύνη και η σύνεση. Θυμηθείτε πως στο χώρο της πίστεως ο Θεός είναι που χάρισε στον καθένα σας ό,τι έχετε. 4 Παράδειγμα το σώμα μας: έχουμε πολλά μέλη, δεν επιτελούν όμως όλα την ίδια λειτουργία. 5 ‘Ετσι και το πλήθος των χριστιανών είμαστε ένα σώμα χάρη στο Χριστό, και καθένας μας αποτελεί μέλος του σώματος, που μέλη του είναι και όλοι οι άλλοι. 6 Η *χάρη του Θεού μάς έδωσε διάφορα πνευματικά χαρίσματα: ‘Αλλος είναι *προφήτης, για να κηρύττει ανάλογα με το βαθμό της πίστεώς του· 7 άλλος έχει το χάρισμα της διακονίας, για να προσφέρει τις υπηρεσίες του. Το ίδιο να κάνει κι ο δάσκαλος του λαού του Θεού με τη διδασκαλία· 8 κι όποιος έχει το χάρισμα να στηρίζει τους αδερφούς, να τους στηρίζει. Αλλά κι όποιος μοιράζει τα αγαθά του με τους άλλους, να το κάνει με απλότητα· ο προϊστάμενος να δείχνει ζήλο για το έργο του· όποιος μοιράζει τις ελεημοσύνες να το κάνει με καλοσύνη.