Γράφει ο ΄Ακης Δημητριάδης

Πριν λίγες μέρες συνελήφθησαν από την Υποδιεύθυνση Ασφαλείας Κατερίνης ένας 39/χρονος και μια 42/χρονη για παράνομο τζόγο με ηλεκτρονικούς υπολογιστές. Την ώρα της σύλληψης 5 πελάτες έπαιζαν τα λεφτά τους, χωρίς να ανακοινωθεί πόσα έχασαν. Αυτή είναι η μια πλευρά του προβλήματος, ο παράνομος τζόγος, από τον οποίο ευτυχώς μας προστατεύει η αστυνομία – και την ευχαριστούμε για την προστασία που μας παρέχει.

Υπάρχει, όμως, και η άλλη πλευρά, ο νόμιμος τζόγος. Από αυτόν δεν μπορεί να μας προστατέψει ούτε η αστυνομία ούτε κανείς, γιατί όχι μόνον είναι νόμιμος, αλλά το κράτος κάνει ό,τι μπορεί για να τον διαφημίσει, να τον προωθήσει μέσα στα σπίτια μας με την τηλεόραση, και να μας κάνει πλύση εγκεφάλου.

• Από την 1η Ιανουαρίου 2012 εικοσιτέσσερις (24) αλλοδαπές εταιρίες διαδικτυακού στοιχήματος και τυχερών παιγνίων λειτουργούν νόμιμα σύμφωνα με το νόμο 4002/2011 και την ΠΟΛ.1248/2011. Οι παίκτες μπορούν να παίζουν μέσω διαδικτύου και να στοιχηματίζουν σε αυτές από το σπίτι τους, από τη δουλειά τους ή ακόμα και από καφετέριες, internet-cafe ή από οποιοδήποτε άλλο δημόσιο χώρο.
• Η συμμετοχή σε αυτά τα site στο διαδίκτυο γίνεται μέσω πιστωτικών καρτών, προπληρωμένων καρτών ή με κατάθεση σε τραπεζικό λογαριασμό των εταιριών. Στα internet-cafe απαγορεύεται να πραγματοποιείται οικονομική συναλλαγή για λογαριασμό των site. Πιο συγκεκριμένα, το internet-cafe πληρώνεται μόνο για την χρονοχρέωση του internet, τους καφέδες και τα ποτά.
• Όλα αυτά την στιγμή που ο Ν.4002/2011, απαγορεύει τις διαφημίσεις και τις συναλλαγές και απειλεί αυστηρότατες ποινικές και διοικητικές κυρώσεις στις εταιρίες που δεν παρέχουν νόμιμα τις υπηρεσίες τους στην Ελλάδα.

Σε μεγάλη έρευνα που πραγματοποιήθηκε μεταξύ 1480 αγοριών 14-18 ετών σε 52 Λύκεια της Μακεδονίας, διαπιστώθηκε ότι οι έφηβοί μας έχουν εθιστεί στο τζόγο και χιλιάδες οικογένειες αντιμετωπίζουν τεράστιο πρόβλημα:

• 34% δήλωσαν ότι παίζουν στοίχημα συστηματικά.
• 80% τζογάρουν στο παιχνίδι ΠΑΜΕ ΣΤΟΙΧΗΜΑ, παρ’ ότι υπάρχει νόμος σύμφωνα με τον οποίο οι ανήλικοι απαγορεύεται αυστηρά να συμμετέχουν σε τυχερά παιχνίδια.
• Το 62% των ερωτηθέντων, διαθέτουν μέχρι και 2 ώρες ώστε να μελετήσουν τα προγνωστικά των παιχνιδιών καθώς θεωρούν ότι έτσι έχουν περισσότερες πιθανότητες για γρήγορα και σίγουρα κέρδη.
• Ένας στους τέσσερις στην οικογένειά τους ασχολείται επίσης συστηματικά μα το τζόγο.
• Το 52% από τους νέους αυτούς παίζουν τζόγο ομαδικά με άλλους φίλους.
• Το 78% των νέων καταθέτουν τα δελτία τους μόνοι. Αυτό σημαίνει ότι συνήθως οι υπεύθυνοι των πρακτορείων είτε δεν ελέγχουν την ηλικία αυτών που καταθέτουν δελτία, όπως έχουν υποχρέωση βάσει του νόμου, είτε το κάνουν εσκεμμένα. Βέβαια, σε περιπτώσεις άρνησης των πρακτόρων να παραλάβουν τα δελτία, οι νέοι έχουν ξεπεράσει και αυτόν το σκόπελο, καθώς το 12 % των ερωτηθέντων καταθέτει τα δελτία μέσω κάποιου μεγαλύτερου. Αυτό φυσικά αποτελεί μεγάλο κίνδυνο, καθώς ο έφηβος θα μπορούσε να πέσει πολύ εύκολα θύμα εκμετάλλευσης ή να μπλεχτεί σε κυκλώματα.

Είμαστε ένας λαός με έφεση στον τζόγο. Οι ειδικοί λένε ότι οι Έλληνες παίζουν πολύ γιατί αρνούνται να ενηλικιωθούν. Ίσως γι’ αυτό η διασκέδασή τους μετατρέπεται συχνά σε καταστροφικό πάθος. Στα πρακτορεIα του ΟΠΑΠ, στα καζίνο, στους πλανόδιους λαχειοπώλες, στα γκισέ του Ιπποδρόμου, οι Έλληνες καταθέτουν κατά κεφαλή ετησίως περισσότερα από 1.000 ευρώ συνολικά – χωρίς να συμπεριλαμβάνονται τα χρήματα που παίζονται στο internet (ηλεκτρονικό τζόγο), καθώς και εκείνα του παράνομου τζόγου (σε λέσχες λ.χ.).

Είμαστε πολύ ψηλά στην παγκόσμια λίστα των λαών που τζογάρουν. Έρευνα της Media & Entertaining Consulting Network (2006), έφερε την Ελλάδα στην τρίτη θέση της παγκόσμιας κατάταξης, πίσω από το Χονγκ Κονγκ και τη Μασαχουσέτη των ΗΠΑ (χωρίς να έχει υπολογιστεί ο τζίρος από τα καζίνο, αλλά μόνο από τα επίσημα τυχερά παιχνίδια).

Να μη ξεχνάμε και το σχετικά πρόσφατο σκάνδαλο του ελληνικού χρηματιστηρίου, όπου σύσσωμος ο ελληνικός λαός έπαιξε και έχασε ολόκληρες περιουσίες.

Η χώρα μας θεωρείται παράδεισος του τζόγου λόγω του πλήθους των παιχνιδιών (καζίνο, Ιππόδρομος, λαχεία, και τα εννέα (9) παιχνίδια που προσφέρει ο ΟΠΑΠ, από τα οποία δημοφιλέστερα είναι το ΚΙΝΟ και το ΠΑΜΕ ΣΤΟΙΧΗΜΑ.

Ο Κωστής Μπάλας, επίκουρος καθηγητής Ψυχιατρικής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, αποδίδει την τάση των Ελλήνων να τζογάρουν, εκτός από τα άλλα, και στον γενετικό κώδικα του λαού. Υπενθυμίζει τις ρήσεις του Ηράκλειτου και του Πλάτωνα. Ο Ηράκλειτος έλεγε ότι ο χρόνος είναι ένα παιδί που παίζει ζάρια:

«Αιών παις εστί παίζων, πεσσεύων».

Ο Πλάτωνας υποστήριζε ότι οι Έλληνες μένουν πάντα παιδιά και ότι Έλληνας γέρος δεν υπάρχει:

«Έλληνες αεί παίδες, γέρων δε ουδείς».

Παράλληλα, προσθέτει τη θεά Τύχη, που έπαιζε σημαντικό ρόλο στις ζωές των αρχαίων και την αντιπαραβάλλει με την αντίληψη περί πεπρωμένου (κισμέτ), που λειτουργεί ανασταλτικά στην αναζήτηση της τύχης.

Υπό αυτό το πρίσμα, οι Έλληνες φαίνεται να αποζητούν την εύνοια της τύχης, σε αντίθεση με τους μουσουλμάνους, που πιστεύουν πως ό,τι είναι να γίνει θα γίνει, ή τους ορθολογιστές, που θεωρούν το τζόγο ως πειραματισμό με απειροελάχιστες πιθανότητες επιτυχίας. Ο καθηγητής προσθέτει ότι, «Κάποτε μπορούσες να παίξεις μόνο ΠΡΟΠΟ ή λαχείο. Σήμερα μπορείς να παίξεις δεκάδες παιχνίδια χωρίς καν να βγεις από το σπίτι σου, μέσω internet». «Επιπλέον, η οικονομική κρίση αυξάνει τα πονταρίσματα». Τέλος, ότι η συντριπτική πλειονότητα των εθισμένων είναι άντρες.

Η Λένα Καστρησίου, κλινική ψυχολόγος και σύμβουλος σχέσεων, σκιαγραφεί το προφίλ του τζογαδόρου. «Ο τζογαδόρος όταν ήταν παιδί, δεν ήταν πολύ χαρούμενο, απομονωνόταν αρκετά από τον κόσμο και τους φίλους του, δεν διάβαζε πολύ, δεν έβγαινε πολύ, δεν βίωνε πολλά ερεθίσματα, γενικά έδινε την εικόνα ενός δυσαρεστημένου παιδιού που ευχαριστιόταν με μεγάλη δυσκολία. Το περιβάλλον τού παιδιού αυτού είναι συνήθως περιορισμένο κοινωνικά και πολιτιστικά. Το παιδί αυτό έγινε έφηβος – με παρόμοια χαρακτηριστικά και παρέμενε απομακρυσμένος από τα γεγονότα. Δύσκολα ασχολείται με θέματα πέραν του εαυτού του, ή αν ασχοληθεί με κάτι θα είναι κάτι που θα εκφράζει θυμό -διότι λόγω της έλλειψης επικοινωνίας έχει συσσωρευμένο θυμό. Η βασική του ενασχόληση ήταν οι υπολογιστές, τα ηλεκτρονικά παιχνίδια, η τηλεόραση. Δεν απόκτησε χόμπι, δεν τον συγκίνησε η μουσική, η παρέα, η Φύση. Η οικογένεια του δεν μπορούσε να βρει δίοδο επικοινωνίας μαζί του. Οι άνθρωποι που έχουν ροπή προς τα τυχερά παιχνίδια είναι άτομα που έχουν ροπή προς οτιδήποτε τους προκαλεί άμεση ευχαρίστηση. Επιμένουν στη χαρά παρορμητικά και χωρίς σκέψη. Από μικροί δεν καλλιέργησαν την κρίση τους. Συνήθως έμαθαν να αποφασίζουν με βάση ό,τι τους ευχαριστούσε προς ώρας.

Ο αρχαίος μας πρόγονος Δημόκριτος έλεγε.

«Οι άνθρωποι επινόησαν την τύχη, για να δικαιολογήσουν τη δική τους έλλειψη θέλησης».

Κι ο Θουκυδίδης,

«Η τύχη βοηθάει τους τολμηρούς».

Τέλος, ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης το 1971 είπε το τραγούδι του Κώστα Βίρβου, ΡΙΞΕ ΜΙΑ ΖΑΡΙΑ ΚΑΛΗ:

Δεν είμαι παιδί κακό, γιατί θέλεις να πονώ
Έφτασε η ψυχή στο στόμα, μ’ ένα ασσόδυο ακόμα
απ’ τον κόσμο θα χαθώ.

Ρίξε μια ζαριά καλή, και για μένα βρε ζωή
Φέρε και καμιά εξάρες, φτάνουν πια ντόρτια και δυάρες
Φτάνουν πια τόσοι καημοί.
Ρίξε μια ζαριά καλή, και για μένα βρε ζωή
Και για μένα βρε ζωή, ρίξε μια ζαριά καλή.