Γράφει ο ΄Ακης Δημητριάδης
Τώρα τελευταία στο εξωτερικό άρχισαν να εμφανίζονται εστιατόρια και καφετέριες, όπου τρως, πίνεις, και στο τέλος πληρώνεις όσο θέλεις, ανάλογα με το πόσο ευχαριστήθηκες από αυτά που έφαγες και γενικά από την εξυπηρέτηση. Ονομάζονται PAY AS YOU PLEASE και τα βρίσκει κανείς στην Ιρλανδία, Αμερική, Αυστρία, Γερμανία και Αυστραλία.
Κάτι παρόμοιο εφαρμόζεται εδώ και πολλές δεκαετίες στη Σουηδία. Είναι το λεγόμενο ΣΟΥΗΔΙΚΟ ΤΡΑΠΕΖΙ, όπου πληρώνεις στην είσοδο ένα σχετικά μικρό και πολύ λογικό ποσό, και στη συνέχεια παίρνεις το δίσκο και σερβίρεσαι μόνος σου (self service) όσες φορές θέλεις, μία, δύο, τρεις ή και περισσότερες από έναν τεράστιο πάγκο 200 μέτρων που έχει τα πάντα.
Αυτό το σύστημα, το Self Service, εφαρμόζεται ιδιαίτερα στα μεγάλα κρουαζιερόπλοια, που κάνουν την τουριστική διαδρομή Στοκχόλμη – Ελσίνκι – Στοκχόλμη. Η διαδρομή περνάει από τα διάσπαρτα 370 νησιά του Σουηδικού Αρχιπέλαγους, διαρκεί 13 ώρες και ο λογαριασμός περιλαμβάνει, εκτός από το φαγητό και απεριόριστα αλκοολούχα ποτά, διασκέδαση με μουσική, χορό, αλληλογνωριμίες κ.ά.
Στη χώρα μας ακόμα δεν έχει φτάσει αυτό το σύστημα, ούτε το PAY AS YOU PLEASE ούτε το Self Service. Το μόνο Self Service που υπάρχει είναι στα ξενοδοχεία με πρωινό ή ημιδιατροφή.
Εδώ σε μας πολλές φορές πηγαίνεις με όρεξη και καλή διάθεση να απολαύσεις το φαγητό και στο τέλος φεύγεις μετανοιωμένος με βαρύ στομάχι.
Πρώτα – πρώτα, πριν ακόμα σου σερβίρουν, σε έχουν ήδη χρεώσει για κάτι που δεν παρήγγειλες και δεν ξέρεις και τι είναι, το λεγόμενο «κουβέρ».
Αντί να υπάρχει ένας κατάλογος στο τραπέζι για να δεις τι υπάρχει και πόσο στοιχίζει, μπορεί να εμφανιστεί ένας κατσουφιασμένος νεαρός με μπλου τζην, και να πει μια λέξη: ΠΑΡΑΚΑΛΩ;
Αν ρωτήσεις τι υπάρχει, αρχίζει να πυροβολεί σαν καλάζνικοφ, οπότε στο τέλος δεν έχεις συγκρατήσει τίποτα.
Στη συνέχεια και πριν ακόμα σερβίρει το φαγητό επιμένει να σε ρωτάει τι θα πιεις, δηλαδή τι αλκοολούχο ποτό (τσίπουρο, ούζο, κρασί, μπύρα). Αν απαντήσεις, Τίποτα, τότε σου φέρνει και σε χρεώνει ένα μεγάλο μπουκάλι εμφιαλωμένο νερό.
Μερικές φορές, αφού έχεις αρχίσει να τρως τη σαλάτα και τα ορεκτικά, εμφανίζεται ξανά ο κατσούφης σερβιτόρος και με ένα κλαμένο ύφος αναγγέλλει ότι, με συγχωρείτε, αλλά αυτό που παραγγείλατε τελείωσε. Αυτό συμβαίνει συνήθως όταν έχεις παραγγείλει φτηνό ψαράκι, γαύρο, σαρδέλα, οπότε πρέπει να παραγγείλεις τα πανάκριβα λυθρίνια, ξιφία, γλώσσα, συναγρίδα κλπ.
Δύο είναι οι μεγάλες νάρκες στα ελληνικά εστιατόρια-ταβέρνες, τα μεζεδάκια και τα ψάρια ελευθέρας βοσκής:
Το χταποδάκι, κολοκυθοκεφτέδες, σαγανάκι, μπουγιουρντί, παστουρμάς, σαλιγκάρια, γαρίδες, γεμιστό καλαμάρι, κοκορέτσι, γαρδούμπα, κλπ. θεωρούνται σπεσιαλιτέ και, φυσικά, στοιχίζουν περισσότερο. Στα ψάρια τώρα, η αλανιάρα τσιπούρα και το άγριο λαυράκι συνοδεύονται από άγριους και αλμυρούς λογαριασμούς.
Γι’ αυτό, για να μη πάθεις κανένα ελαφρό εγκεφαλικό όταν δεις στο τέλος τη λυπητερή, καλό είναι από την αρχή, πριν παραγγείλεις, να ζητάς και να μελετάς πολύ καλά τις τιμές στο μενού.