Γράφει ο Χάρης Ι. Νταγκουνάκης, Νομικός
Η λάθος Απόφαση
Κ |
αθώς το καράβι ξεμάκραινε από το λιμάνι του Αδραμυττίου (Καισάρεια) με κατεύθυνση προς βορράν, προς τη Σιδώνα, για να συνεχίσει μετά προς τα νότια παράλια της Μικράς Ασίας, ο Παύλος για πολλή ώρα θα κοίταζε συλλογισμένος τα βουνά της Ιουδαίας, που μόλις μπορούσε να διακρίνει στο βάθος, και που πίσω τους βρισκόταν η Ιερουσαλήμ. Έναν ολόκληρο κόσμο από ιερές και από θλιβερές αναμνήσεις έκρυβε γι’ αυτόν η άγια πόλη…
Η Καισάρεια γρήγορα θα έπαιρνε τη θέση της Ιερουσαλήμ και του εβραιοχριστιανισμού, που από στενότητα πνευματική έπεφτε σε αφάνεια. Η Καισάρεια έγινε η μητρόπολη της εκκλησίας της Παλαιστίνης και η έδρα μιας περίφημης θεολογικής σχολής, όπου έδρασε ο μεγάλος θαυμαστής του Παύλου, ο Ωριγένης, και ο συνεχιστής και διάδοχος του Λουκά στη συγγραφή της πρώτης Εκκλησιαστικής Ιστορίας, ο επίσκοπος Ευσέβιος!
Με διαρκή αγώνα ενάντια στον δυτικό άνεμο, το πλοίο δεν μπορούσε να κρατήσει την πορεία του, αλλά με τη βοήθεια των θαλάσσιων ρευμάτων και της απόγειας αύρας πέρασε πλάι από την Κύπρο κι έφτασε στη νοτιοδυτική άκρη της Μικράς Ασίας, στα Μύρα. Χρειάστηκαν γι’ αυτό δεκαπέντε μέρες.
Τα Μύρα της Λυκίας ήταν ένα μεγάλο λιμάνι, όπου έφταναν τα σιτοφορτία από την Αίγυπτο. Τα πλοία αυτά, που έφερναν το σιτάρι, συνήθως ήταν δύο χιλιάδων τόννων και πάνω. Ο αξιωματικός Ιούλιος έκανε συμφωνία με έναν πλοιοκτήτη να αναλάβει τη μεταφορά των κρατουμένων του. Ως εκατόνταρχος της αυτοκρατορικής αστυνομίας, πήρε και τη διοικητική εξουσία μέσα στο πλοίο, όπου επέβαιναν 276 άτομα.
Το βαρυφορτωμένο πλοίο που είχε μέσα τον Παύλο, με κόπο αγωνιζόταν να προχωρήσει προς τα βορειοδυτικά. Τρεις βδομάδες μετά την αναχώρησή τους από την Καισάρεια, έφτασαν επιτέλους στο ύψος της Κνίδου. Και τώρα άρχιζε το πιο δύσκολο μέρος: έπρεπε να περάσουν το νοτιότερο ακρωτήριο της Πελοποννήσου, τον Κάβο Μαλιά, για να έρθουν στο Ιόνιο πέλαγος. Όμως, τους παρέσυρε η τρικυμία, κι έπρεπε να είναι ευχαριστημένοι αν θα κατόρθωναν να κρατήσουν την πορεία τους, περνώντας νότια της Κρήτης. Έτσι, έφτασαν μέχρι τους καλούς Καλοί Λιμένες, κοντά στη Λασαία. Ήταν ένας πλατύς κόλπος που τον έκλειναν δύο νησιά, και μάλιστα πάνω στο ένα βρίσκεται ένα εκκλησάκι που χτίστηκε αργότερα προς τιμήν του απ. Παύλου. Πήραν την απόφαση να περιμένουν εδώ τη βελτίωση του καιρού.
Ο Ιούλιος έκανε συμβούλιο με τον πλοιοκτήτη, τον καπετάνιο και τον τιμονιέρη, και κάλεσε και τον Παύλο. Όμως ο Παύλος ήταν αντίθετος με τη γνώμη των άλλων, που ήθελαν να συνεχίσουν το ταξίδι, και υποστήριζε πως έπρεπε να ξεχειμωνιάσουν στους Καλούς Λιμένες. Ο πλοιοκτήτης αντιδρούσε. Δεν υπήρχαν εκεί κατάλληλες αποθήκες για τα σιτηρά που μετέφερε, κι επέμενε να προσπαθήσουν να προχωρήσουν προς τα δυτικά και να φτάσουν στον Φοίνικα, ένα άλλο, μεγαλύτερο ίσως, λιμάνι της Κρήτης, και πιο πρόσφορο, για να περάσουν εκεί τον χειμώνα. Σύμφωνα με τη γνώμη διακεκριμένου ναυτικού αυτή η απόφαση ήταν «κυριολεκτικά ένα πήδημα στο σκοτάδι, μια καθαρή τρέλα» (Breusing). Ο Παύλος δικαιώθηκε, γιατί στον Φοίνικα δεν έφτασαν ποτέ…
Είχαν πάρει τη λάθος απόφαση!
***
ΠΟΛΛΕΣ φορές στη ζωή μας καλούμαστε να πάρουμε κρίσιμες αποφάσεις. Όχι μόνο για την πορεία μας εδώ στον κόσμο (επάγγελμα, γάμος, σχέσεις, φιλίες, συνεργασίες, συνεταιρισμοί κλπ.) αλλά και για την πορεία μας στο έργο της εκκλησίας, της εξάπλωσης της βασιλείας του Θεού, όπου καλούμαστε κάτι να προσφέρουμε κι εμείς, με τις όποιες ικανότητες μας έχει δώσει ο Θεός.
Αργά ή γρήγορα φτάνουμε μπροστά σ’ ένα σταυροδρόμι: Ποια κατεύθυνση να πάρω; Τι θέλει από μένα ο Θεός; Βέβαια, η απάντηση “να προσευχηθούμε να μας δείξει ο Κύριος”, είναι καλή αλλά μόνο για την αρχική, τη θεωρητική προσέγγιση. Το θέμα είναι πώς μπορώ πρακτικά να κινηθώ. Ποια βήματα να κάνω ή να προσέξω. Ας δούμε μέσα από την ιστορία μας, τι ήταν αυτό που οδήγησε στη λάθος απόφαση εκείνους τους ανθρώπους. Κι από κει να προσπαθήσουμε να καταλάβουμε τι πρέπει να ξέρουμε για να παίρνουμε σωστές αποφάσεις.
1. Άκουσαν την πλειοψηφία
Κανένας δεν θ’ απορούσε σήμερα αν στη θέα και μόνο αυτού του υπότιτλου, ο αναγνώστης του άρθρου γύριζε σελίδα. Σήμερα η “πλειοψηφία” είναι η μικρή θεά της εποχής. Η πλειοψηφία είναι ο ακρογωνιαίος λίθος των ελεύθερων συστημάτων διακυβέρνησης σε κάθε τομέα (πολιτικό, εκκλησιαστικό, συντεχνιακό κλπ.) Αλίμονο αν ξαναγυρίζαμε στο σύστημα του αυταρχικού, ισόβιου μονάρχη που έσφαζε κατά βούληση –και ατιμωρητί! Εν τούτοις ακόμη κι αυτός ο θεσμός εμπερικλείει πολλές φορές κινδύνους, όπως εδώ στην ιστορία του Παύλου.
Γι’ αυτό, και όταν μια απόφαση έχει να κάνει μ’ εμάς προσωπικά, εκείνο που προέχει είναι το κυριαρχικό θέλημα του Θεού για τη ζωή μας και όχι οι γνώμες των άλλων, ακόμα και της πλειοψηφίας… Και το θέλημά του για μας ο Θεός το αποκαλύπτει μόνο σ’ εμάς και όχι στους άλλους για μας.
2. Απέρριψαν τη συμβουλή του Θεού
Ο Ρωμαίος αξιωματικός και οι επικεφαλής της αποστολής ήξεραν ποιος είναι ο Παύλος. Ενδεχομένως ο Ιούλιος να είχε παρευρεθεί στην απολογία του Παύλου ενώπιον του Αγρίππα και της Βερενίκης, στην Καισάρεια. Και δεν ήταν ανόητοι να μην καταλαβαίνουν ότι ο Παύλος είχε προσευχηθεί στον Θεό του πριν πει τη γνώμη του. Το κακό όμως για τον Παύλο δεν είναι ότι ήταν μόνο μειοψηφία. Ήταν και ενάντια στα οικονομικά συμφέροντα του πλοιοκτήτη. Θα καταστρεφόταν το φορτίο των σιτηρών χωρίς τις κατάλληλες αποθήκες.
Συνήθως η φωνή του Θεού είναι μειοψηφία στον σημερινό κόσμο μας. Όχι μόνο. Είναι και ενάντια στα συμφέροντά μας. Και είναι τότε που χρειάζεται θάρρος αλλά και πλήρης αφιέρωση στη δύναμη του Κυρίου, για να πάρουμε την απόφαση τη σωστή.
3. Δεν ήταν ευχαριστημένοι μ’ αυτό που τους έδωσε ο Θεός
Μετά από τεράστιες καθυστερήσεις, μετά από αναγκαστική αλλαγή πλεύσης προς τον νότο αντί για τα βορειοδυτικά, μετά από τόση αβεβαιότητα, ίσως και ζημιές, είχαν φτάσει στους Καλούς Λιμένες. Πιθανώς το όνομά τους να οφείλεται στο ότι ήταν απάνεμα νερά και όλοι είχαν ηρεμήσει για να σκεφτούν. Ακόμη κι εκεί όμως, αντί να δοξάσουν τον Θεό –ή τους θεούς τους– και να ικανοποιηθούν μ’ αυτή την καλή τους τύχη, θα λέγαμε, δεν ήταν ευχαριστημένοι. Ήθελαν να φύγουν και να πάνε σ’ ένα καλύτερο λιμάνι, πάλι στην Κρήτη, ίσως με μεγάλες αποθήκες, στον Φοίνικα. Εκεί όμως δεν έφτασαν ποτέ, και τα έχασαν και όλα.
Πόσες φορές ο Θεός δεν μας φέρνει σε κάποιους Καλούς Λιμένες της ζωής! Μια ανάπαυλα. Δεν είναι το τέρμα, αλλά είναι μια ανάπαυλα. Κι εμείς δεν είμαστε ευχαριστημένοι ούτε μ’ αυτό. Και θέλουμε κάτι άλλο. Δήθεν το αντικειμενικά καλύτερο, ενώ στην ουσία αυτό το άλλο είναι κάτι που συμφέρει εμάς περισσότερο, μας διευκολύνει περισσότερο, κολακεύει τον εαυτό μας περισσότερο. Θα αποτύχεις φίλε μου, αν δεν μείνεις εκεί που σε βάζει ο Θεός. Θα τα χάσεις όλα.
Θυμάμαι κάποτε μικρός, ένας αδελφός και φίλος μού πρόσφερε μια βόλτα μέχρι το Σούνιο, μια που πήγαινε τρόφιμα στην κατασκήνωσή μας εκεί, να πάμε μαζί. Συμφωνήσαμε, λοιπόν, να περάσει με το φορτηγό μπροστά από την πόρτα του σπιτιού μου και να με πάρει, μια συγκεκριμένη ώρα. Χαρούμενος κι εγώ, πρωί πρωί, βγήκα στην πόρτα και περίμενα. Σκέφτηκα όμως να περάσω στο απέναντι πεζοδρόμιο, στο δεξί του δρόμου, για να μπορέσει να παρκάρει πιο εύκολα το φορτηγό. Για καλύτερα… Το φορτηγό ήρθε στην ώρα του, ο φίλος μου με περίμενε να βγω αλλά εγώ είχα πάει στην απέναντι πλευρά του δρόμου και ποτέ δεν με βρήκε. Δεν είχα μείνει εκεί που μου είχε πει. Και έχασα την εκδρομή.
Πόσες περισσότερες ευλογίες θα είχαμε στη ζωή μας, πόσα ναυάγια ακόμη θα είχαμε γλιτώσει, αν ήμασταν ευχαριστημένοι μ’ αυτό που μας πρόσταξε κάποτε ο Θεός. Αν περιμέναμε τον Θεό στο δικό του –όχι στο δικό μας– ραντεβού. Αν είχαμε μείνει στους Καλούς Λιμένες…
Πώς παίρνουμε τις διάφορες αποφάσεις στη ζωή μας την προσωπική ενώπιον του Θεού; Πολλές φορές ζητάμε από δω κι από κει συμβουλές, ώσπου να βρούμε κάποιον να συμφωνήσει μαζί μας, για να έχουμε άλλοθι! Πολλές φορές ακούμε το συμφέρον μας αντί ν’ ακούσουμε τη φωνή του Θεού. Πολύ συχνά νομίζουμε ότι εμείς ξέρουμε καλύτερα, και έχουμε καλύτερες λύσεις απ’ αυτές που μας προσφέρει ο Θεός, και φεύγουμε από κει που μας θέλει ο Θεός. Για καλύτερα…
Είναι ανάγκη να ταπεινωθούμε ενώπιον του Κυρίου, να αγνοήσουμε όλες τις άλλες φωνές και ν’ ακούσουμε μόνο τη δική του φωνή. Και μόνο τότε θα έχουμε πάρει την απόφαση τη σωστή.