του Χάρη Ι. Νταγκουνάκη, Νομικού

ΟΛΟΙ έχουμε ακούσει για το περίφημο «χάσμα των γενεών». Χωρίς αυτό να είναι κάτι καινούργιο, μιας και πάντοτε υπήρχε ανάμεσα στις γενιές, είναι αναπόσπαστο στοιχείο σε κάθε κουλτούρα στον πλανήτη και σημαίνει τη διαφορά αντιλήψεων ή την έλλειψη αλληλοκατανόησης ανάμεσα στην παλιότερη και στη νεότερη γενιά.

ΜΠΟΡΕΙΤΕ ΝΑ ΑΚΟΥΣΕΤΕ ΤΟ ΜΗΝΥΜΑ ΚΑΙ ΣΕ MP3 (ΥΠΑΡΧΕΙ ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ LINK)

Αναγνώσματα: Δευτερονόμιον 1,25-40·

Ψαλμοί 78,5-8

ΟΛΟΙ έχουμε ακούσει για το περίφημο «χάσμα των γενεών». Χωρίς αυτό να είναι κάτι καινούργιο, μιας και πάντοτε υπήρχε ανάμεσα στις γενιές, είναι αναπόσπαστο στοιχείο σε κάθε κουλτούρα στον πλανήτη και σημαίνει τη διαφορά αντιλήψεων ή την έλλειψη αλληλοκατανόησης ανάμεσα στην παλιότερη και στη νεότερη γενιά.

     Οι μεγαλύτεροι έχουν πάντοτε κατασταλλαγμένες και σταθερές ιδέες, θρησκευτικές πεποιθήσεις και πρακτικές, και θεωρούν ότι οι δικές τους ιδέες, πεποιθήσεις και πρακτικές είναι οι καλύτερες. Οι νεότεροι, από την άλλη μεριά, πιστεύουν ότι όλα αυτά της παλιάς γενιάς είναι ξεπερασμένα και άχρηστα πια, και πρέπει ν’ αντικατασταθούν από τους νέους κανόνες, τις ιδεολογίες και τα οράματα της καινούργιας γενιάς.

     Στην εποχή της παγκοσμιοποίησης και του φιλελευθερισμού το χάσμα των γενεών έχει φτάσει στο αποκορύφωμά του. Οι μεγάλοι θεωρούν ότι η εκπαίδευση και η επιμόρφωση είναι η μόνη οδός προς την επιτυχία – οι νέοι θεωρούν την εκπαίδευση και την επιμόρφωση ότι είναι η μόνη οδός προς την ανεργία. Σήμερα η ζωή έχει γίνει αφάνταστα ανταγωνιστική και γρήγορη, και οι νέοι πρέπει να κοπιάσουν διπλά για ν’ ανταποκριθούν στον ανταγωνισμό και ν’ αποδείξουν ότι αξίζουν, ενώ οι μεγαλύτεροι ποτέ δεν θα μπορέσουν να συναγωνιστούν με την ίδια ταχύτητα τη νεολαία.

     Οι νέοι σήμερα με τους ανοιχτούς ορίζοντες δεν ανέχονται τίποτε να σταθεί εμπόδιο στη σκέψη τους, και θεωρούν ότι οι μεγαλύτεροι παρεμποδίζουν τους οραματισμούς τους. Έτσι, υπάρχει μια μόνιμη αντιπαλότητα ανάμεσα στα δύο «στρατόπεδα», κι αυτό μεγαλώνει όλο και πιο πολύ το χάσμα των γενεών, κι απογοητεύει τόσο τη μεγαλύτερη όσο και τη νεότερη γενιά. Το χάσμα των γενεών έχει τόσο πολύ διευρυνθεί, που στις χώρες της Δύσης τα παιδιά μόλις μεγαλώσουν πάνε και μένουν μόνα τους, μακριά από τους γονείς, και τους επισκέπτονται μόνο τα σαββατοκύριακα (αν και αυτό τώρα με την οικονομική αψιλία έχει αλλάξει!! Στους 2 τριαντάρηδες ο 1 ξαναγυρίζει πίσω στο πατρικό). Έτσι, το χάσμα των γενεών καταστρέφει τη βασική ανθρώπινη σχέση γονιού και παιδιού, και προφανώς απειλεί την κοινωνική σταθερότητα.

 

****

 

Το ερώτημα είναι τι θέση παίρνει η Βίβλος μπροστά στο χάσμα των γενεών; Στο αποψινό μας ανάγνωσμα διαγράφεται μέσα από την Ιστορία των Ισραηλιτών στην έρημο όλος αυτός ο προβληματισμός που φαίνεται πως από τότε υπήρχε. Υπάρχει όμως η διαφορά ότι η Βίβλος δίνει και μια διέξοδο, πώς η προγενέστερη και η μεταγενέστερη γενιά μπορούν να συνεργαστούν για να κατακτήσουν καινούργιους στόχους στην ιστορική τους πορεία εκείνο τον καιρό (τη Γη της Επαγγελίας), και στην πνευματική πορεία ημών των χριστιανών σήμερα.

     Αν η πορεία των Ισραηλιτών από τη γη της δουλείας προς την ελευθερία, τη σαραντάχρονη πορεία της τιμωρίας στη στέπα της Αραβίας, την κατάκτηση της γης Χαναάν και τελικά την επέκτασή τους σ’ αυτήν αποτελούν μοντέλο και εικόνα της χριστιανικής πορείας και ζωής, δικαιούμαστε ερμηνευτικά να θεωρήσουμε και έναν από τους πρωταγωνιστές της συγκεκριμένης Ιστορίας, τον Χάλεβ, γιο του Ιεφοννή, σαν εικόνα γεφυροποιού στο μεγάλο χάσμα των γενεών. Και να τον αφήσουμε –έναν άνθρωπο που δεν αναφέρεται ούτε καν στο «Ηρώον της Πίστεως» της προς Εβραίους (κεφ. 11)– να μας διδάξει πώς πρέπει κι εμείς σήμερα ως εκκλησίες να φερθούμε απέναντι στη νέα γενιά που ο Κύριος την έβαλε δίπλα μας να την υπηρετήσουμε.

     Τι θα μας έλεγε, και τι θα μας συμβούλευε άραγε ο ευσεβής και πιστός αυτός Ισραηλίτης; Έχω την αίσθηση πως θα μας έλεγε ότι:

 

1.    Η προγενέστερη γενιά δίνει το

   ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ

 

Συχνά λέγεται πως τα παιδιά δεν ακούν αλλά βλέπουν. Παρατηρούν με προσοχή την κάθε μας κίνηση όταν είναι νήπια, και αργότερα παρακολουθούν τους δασκάλους στα σχολεία τους, τους εκπαιδευτές τους αν ασχολούνται με αθλητισμό, τους πολιτικούς, τα μοντέλα, τα κοινωνικά είδωλα, τους ποιμένες των εκκλησιών τους, τους δασκάλους του Κυριακού Σχολείου, τους πάντες!

     Τι παράδειγμα θέλουμε να αφήσουμε στην επόμενη γενιά; ποιοι θέλουμε να είναι οι αυριανοί ενήλικες; αν ο καθένας μας σήμερα δουλέψουμε επιδέξια με την επόμενη γενιά, είναι σίγουρο ότι οι πολίτες τού αύριο θα θελήσουν να ζήσουν με υπακοή στον Θεό; Τι παράδειγμα είναι για την επόμενη γενιά οι κάθε είδους εντάσεις, οι ανταγωνισμοί, οι εγωισμοί, οι διαιρέσεις, οι αποκλεισμοί, οι δήθεν διαφοροποιήσεις ‒τάχα μου λόγω κάποιων προσωπικών αρχών‒ και γενικά όταν εμφανίζουμε τα θλιβερά χαρακτηριστικά της εκκλησίας των Κορινθίων;

     Τα ίδια ρωτήματα, ωστόσο, μπορούμε να τα αποδώσουμε και στους αρχαίους Ισραηλίτες. Θ’ αποφάσιζε η επόμενη γενιά να ζήσει με πρότυπα ψηλότερα από κείνα των γονιών τους; θ’ αφιερώνονταν με όλη τους την καρδιά και με πιστότητα στον Γιαχβέ Θεό ή θα τον ακολουθούσαν με μισή καρδιά;

     Ο Κύριος είπε στον λαό του ότι μια ολόκληρη γενιά είχε αμαρτήσει, και τους προειδοποίησε πως η αμαρτία της πρώτης γενιάς θα περνούσε ώς την τρίτη και την τέταρτη μετά απ’ αυτήν (Δτ 5,9). Το ερώτημα είναι τι κληρονομιά αφήνουμε ως προγενέστερη γενιά στους μετά από μας;

     Οι Ισραηλίτες απέτυχαν λόγω της απιστίας τους να διεκδικήσουν τη γη της επαγγελίας. Τριγυρνώντας στην έρημο της Αραβίας σαράντα χρόνια θα συλλογίζονταν: «τι μας είπε ο Θεός όταν μας απέτρεψε από του να μπούμε στη Χαναάν; μας είπε ότι τα παιδιά μας θα μπουν στη χώρα και όχι εμείς. Θα είναι άραγε έτοιμα γι’ αυτή την επίθεση εναντίον των γιγάντων; θα τα καταφέρουν αυτά τα νιάνιαρα; μήπως πρέπει να τα προετοιμάσουμε; να τα εκπαιδεύσουμε;» Το μέλλον του έθνους τους εξαρτιόταν πλέον από τις επιλογές που θα έκαναν τα παιδιά τους πια, μιας και οι γονείς θα είχαν αφήσει τα κόκαλά τους στην έρημο. Κι αν ο Ισραήλ ήθελε να επιβιώσει στο μέλλον, τότε θα έπρεπε να εκπαιδεύσει τη νέα γενιά. Πόσοι από μας προσέχουμε τι παράδειγμα θα δώσουμε στη νέα γενιά ανάμεσά μας; Πόσο προετοιμάζουμε τους νέους μας για το πνευματικό έργο του μέλλοντος και τις πνευματικές μάχες (και κυρίως τη μάχη της Αγάπης) που θα αντιμετωπίσει η νέα γενιά, και που ενδεχομένως εμείς ως παλιότεροι τις έχουμε χάσει (π.χ. τη μάχη της αγάπης);

     Αν θέλουμε να δούμε τη νέα γενιά των εκκλησιών μας να προοδεύουν στην πίστη και να υπηρετούν τον Χριστό, αν θέλουμε να δούμε τις πνευματικές αξίες να επιβιώνουν μέσα από τους Ομίλους των Νέων μας και των Εφήβων μας, και να μην οδηγηθούμε στην παρακμή σε όλους τους τομείς, τότε πρέπει να αφιερώσουμε πολύ χρόνο στην καθοδήγηση και στην προετοιμασία με αγάπη και Πνεύμα Χριστού αυτής της γενιάς. Κι εδώ έρχεται ο ρόλος του δικού μας παραδείγματος.

     Εμείς είμαστε το παράδειγμα: Πόσο ψηλά βάλαμε τον πνευματικό πήχυ; Μπορεί να τους κηρύττουμε για τη σπουδαιότητα και την αναγκαιότητα της καθαρής ζωής ή της αφιερωμένης υπηρεσίας αλλά αν εμείς με τις κακές μας σχέσεις με άλλους εργάτες του ευαγγελίου, με τους πρεσβυτέρους της εκκλησίας μας, με τους διακόνους της εκκλησίας μας τους δίνουμε το αντίθετο παράδειγμα, μην περιμένουμε να προετοιμαστεί σωστά η νέα γενιά. Κι έχει διαπιστωθεί ότι η ολοκληρωτική απομάκρυνση των νεότερων από τον Κύριο γίνεται μέσα σε τρεις μόνο γενιές.

     Πρέπει να εκπαιδεύσουμε τη νέα γενιά να διακριθεί στους τομείς που εμείς αποτύχαμε και πρέπει να έχουμε την ταπεινότητα να το κάνουμε. Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε τις δικές μας αποτυχίες και να τους προλάβουμε να μην κάνουν τα ίδια. Να τους μιλήσουμε μέσα από την πικρή μας εμπειρία. Θα το κάνουμε;

     Το δεύτερο που θα μας έλεγε ο Χάλεβ, ο γιος του Ιεφοννή, είναι φαντάζομαι:

 

2.    ΠΩΣ πρέπει να γίνει η προετοιμασία

   της Νέας Γενιάς

 

Όταν ο Μωυσής μεταβίβαζε τον λόγο του Θεού στον λαό, στη νέα πια γενιά των Ισραηλιτών, λίγο προτού ξεκινήσουν για την κατάκτηση της Χαναάν, αυτό ήταν κάτι σαν νουθεσία προετοιμασίας στον λαό αλλά και προς τον Ιησού του Ναυή και τον Χάλεβ, γιο του Ιεφοννή, τους μόνους από την παλιά γενιά που θα έμπαιναν στη νέα γη. Ποια ήταν όμως τα στοιχεία αυτής της προετοιμασίας;

 

α) Η υπόμνηση

 

Κάτω από την οδηγία του Θεού ο Μωυσής υπενθύμιζε στους νέους Ισραηλίτες –που την εποχή της αποτυχίας ήταν ηλικίας μέχρι 20 ετών (Αρ 14,29)– την άρνηση των γονιών τους να μπουν στη Χαναάν. Όλη η περικοπή του Δευτερονομίου που διαβάσαμε αποτελεί μια τέτοια οδυνηρή αλλά αναγκαία υπόμνηση.

     Καμιά προετοιμασία για μια καλύτερη προοπτική στο έργο του Θεού από τη νεότερη γενιά δεν είναι δυνατή, αν η νέα γενιά δεν θυμάται ποιο ήταν το παρελθόν. Τίποτα δεν ξεκινάει από το μηδέν. Πολλές φορές ξεκινάμε να καλυτερέψουμε τα πράγματα ξεχνώντας εντελώς πρόσωπα και καταστάσεις του παρελθόντος. Είναι καλό να θυμόμαστε τις επιτυχίες που οι πνευματικοί πρόγονοί μας είχαν παλιά, πριν από μας, αλλά είναι επίσης καλό να θυμόμαστε και τι ΔΕΝ πρέπει να επαναλαμβάνουμε, αυτά δηλαδή που οδήγησαν στις αποτυχίες παλιότερα.

     Εδώ υπάγεται παράλληλα και η ανάγκη να ξεκολλήσουμε από το παρελθόν. Πολλές φορές αρνούμαστε να κάνουμε ένα βήμα μπροστά, επειδή κατά τη γνώμη μας ο τάδε μεγάλος εργάτης του ευαγγελίου «δεν θα το έκανε». Και δεν σκεφτόμαστε ποιο ήταν τότε το κοινωνικό ή το εκκλησιαστικό περιβάλλον, ποιες ήταν οι ανάγκες ή οι συνθήκες και η κουλτούρα εκείνης της παλιάς εποχής. Θυμόμαστε, λοιπόν, και συνεχίζουμε με προσευχή, με εμπιστοσύνη στον Κύριο και χρησιμοποιώντας όλα τα μέσα που ο Θεός θέτει στη διάθεσή μας.

 

β) Η κατάρτιση

 

Ο Ιησούς του Ναυή ήταν για πάνω από σαράντα χρόνια βοηθός του Μωυσή, από την εποχή κιόλας της Νομοδοσίας στο Σινά (Εξ 24,13). Κι όταν έφτασε η ώρα της Χαναάν, ο Κύριος έδωσε οδηγίες στον Μωυσή για τον ρόλο του Ιησού: «Ούτε εσύ θα μπεις εκεί» του ξεκαθάρισε. «Ο υπηρέτης σου, ο Ιησούς γιος του Ναυή, αυτός θα μπει εκεί. Αυτόν να ενθαρρύνεις, γιατί αυτός θα οδηγήσει τους Ισραηλίτες να κατακτήσουν τη χώρα» (Δτ 1,38).

     Σ’ ένα άλλο σημείο ο Κύριος έδωσε εντολή στον Μωυσή: «Δώσε εντολές στον Ιησού, ενθάρρυνέ τον και δυνάμωσέ τον, γιατί αυτός θα οδηγήσει τούτο τον λαό, κι αυτός θα τους παραδώσει για ιδιοκτησία τους τη χώρα που θα δεις» (Δτ 3,28). Ο ίδιος ο Μωυσής δεν μπορούσε να μπει στη Χαναάν για τους γνωστούς λόγους, αλλά μπορούσαν να μπουν οι ιδέες του για τον αληθινό Θεό, η προσωπική του πείρα τόσα χρόνια με τον Θεό, οι αρχές του για τη διοίκηση του λαού, οι ιδέες του για την υπηρεσία στον Γιαχβέ. Θα έμπαιναν όλα αυτά και θα διαδίδονταν στη νέα χώρα, επειδή είχαν μεταβιβαστεί σε ένα άλλο πρόσωπο, τον Ιησού, τον υπηρέτη του Μωυσή. Κι εδώ πρέπει να σκεφτούμε δύο πράγματα:

     (α) Ποιος σημερινός ηγέτης της κοινότητάς μας θα έκανε κάτι τέτοιο; Ποιος θα έπαιρνε να εκπαιδεύσει έναν νέο της επόμενης γενιάς, για να επιτελέσει ένα έργο εξίσου σπουδαίο με το δικό του, που όμως ο ίδιος δεν θα ζούσε για να το χαρεί, και ενδεχομένως να εισπράξει και λίγη από τη «δόξα» του διαδόχου του; Συνήθως θα σκεφτόταν μέσα του (αν δεν το έλεγε και απ’ έξω του): «παιδί δικό μου είναι αυτός, εγώ τον έφτιαξα»! Ή: «άσ’ το όπως πάει και μετά από μένα ας φροντίσουν άλλοι». Ή ποιος θα ανεχόταν να βλέπει τον δούλο του να προβαίνει σε μεγάλα κατορθώματα και νίκες, κι αυτός να προσεύχεται για την επιτυχία του δούλου του, μακριά σε κάποιο βουνό;

     (β) Ποιος σημερινός νέος, από την άλλη μεριά, θα δεχόταν να εκπαιδευτεί, και μάλιστα για τόσα χρόνια, κάνοντας παράλληλα τον υπηρέτη ενός ανθρώπου του Θεού. Και μετά να συνεχίσει το έργο με νέους τρόπους βέβαια, αλλά πάνω στις παλιές νόρμες και στην παλιά αλλά δοκιμασμένη φιλοσοφία του έργου του Θεού –χωρίς να ξεκινάει από το μηδέν; Κοιτάξτε γύρω σας και δώστε την απάντηση σ’ αυτά τα δύο ερωτήματα.

 

γ) Ο Λόγος του Θεού

 

Ένα τρίτο στοιχείο της προετοιμασίας της νέας γενιάς για να συνεχίσει το έργο της παλιάς είναι η επικέντρωση στον Λόγο του Θεού. Ίσως εδώ υπάρχει και άλλο ένα επιχείρημα υπέρ της λειτουργίας οργανωμένων βιβλικών κολεγίων και σεμιναρίων με σκοπό την εμβάθυνση στον Λόγο του Θεού.

      Σε πολλά σημεία στην Παλαιά Διαθήκη ο Θεός συμβουλεύει τον λαό του να διδάσκουν τα παιδιά τους τους νόμους και τα προστάγματά του, με έναν ειδικό στόχο: να μη γίνουν σαν τους προγόνους τους: πεισματάρηδες και επαναστάτες. Στον Ψαλμό του αναγνώσματός μας το βλέπουμε αυτό:

Εντολή όρισε στον Ιακώβ [ο Θεός]

και νόμο θέσπισε στον Ισραήλ,

και ζήτησε από τους προγόνους μας

να τον διδάξουν στα παιδιά τους,

ώστε να τον γνωρίσει η επερχόμενη       γενιά,

τα παιδιά που ήταν να γεννηθούν,

κι εκείνοι μεγαλώνοντας

να τα ιστορήσουν στα παιδιά τους.

………………………………………………………………….

Και να μη γίνουν σαν τους πατεράδες τους,

γενιά της ανυπακοής και της αντίρρησης,

γενιά με φρόνημα ασταθές

και που δεν έμεινε στον Θεό πιστή

     η καρδιά της.

 

Η διδασκαλία της Γραφής αλλά και η προφορική ή γραπτή μετάδοση των θαυμαστών ενεργειών του Θεού μέσα από το έργο παλαιών εργατών του ευαγγελίου, ευαγγελιστών ή ιεραποστόλων, θα βοηθήσει την επόμενη γενιά όχι μόνο να μείνει πιστή στον Κύριο αλλά και να νικήσει στις μάχες που πρόκειται ν’ αντιμετωπίσει. Αυτό ακριβώς τονίζει ο Θεός στο Δτ 6,20-25. Προτρέπει τους Ισραηλίτες να διηγούνται στα παιδιά τους την ιστορία της Εξόδου από την Αίγυπτο. Κι εδώ δεν μπορούμε να μη θυμηθούμε και να επαινέσουμε τα βιβλία που εκδίδει στα ελληνικά η κοινότητά μας για τη ζωή μεγάλων εργατών του ευαγγελίου, π.χ. Η ζωή και το έργο του Χάτσον Ταίηλορ, το έργο «Πρωτοπορία και Πρωτοπόροι», το «Έπεσε ο Δυνατός», με πιο πρόσφατο τη ζωή και το έργο του Χαράλαμπου Μποσταντζόγλου που εξέδωσε το «Ελληνικό Ιστορικό Ευαγγελικό Αρχείο», χώρια τις βιογραφίες που υπάρχουν στην ξένη βιβλιογραφία.

      Όλα αυτά τα παραδείγματα πιστών ανθρώπων ενισχύουν την πίστη και προετοιμάζουν τη νέα γενιά για τα προβλήματα αλλά και τις ευλογίες που θα έχει ν’ αντιμετωπίσει στο μέλλον.

      Ένα τρίτο που θα μας έλεγε ο Χάλεβ για την εκπαίδευση της νέας γενιάς είναι,

 

3. Η Ευθύνη

 

Η εκπαίδευση της επόμενης γενιάς Ισραηλιτών δεν ήταν ατομικό έργο αλλά ευθύνη συλλογική, με δύο έννοιες:

 

α) Ως προς το αντικείμενό της

 

Λέει ο Δαβίδ στον Ψαλμό 71,17-18:

 

Θεέ, απ’ τα νιάτα μου με δίδαξες

και ώς τα τώρα διαλαλώ

τα θαυμαστά σου έργα.



Ακόμα κι ώς τα γερατειά

κι όταν ασπρίσουν τα μαλλιά,

Θεέ, να μη μ’ αφήσεις,

ώσπου τη δύναμή σου να κηρύξω

     σ’ ετούτη τη γενιά,

και σ’ όλες που θα ’ρθούνε, την ισχύ σου…

Κι ο Παύλος παροτρύνει τον νεαρό Τιμόθεο, που εκπροσωπούσε την επόμενη γενιά: «Όσα άκουσες από μένα […] αυτά να τα μεταδώσεις σε έμπιστους ανθρώπους, που θα είναι ικανοί να διδάξουν και άλλους» (Β΄ Τιμ 2,2) ‒δηλ. να τα περάσει και στη μετά απ’ αυτόν γενιά. Πέρα από την ενδεχόμενη πνευματική εκπαίδευση ατόμων, όπως τότε του Ιησού από τον Μωυσή, υπάρχει και η εκπαίδευση μιας ολόκληρης γενιάς. Κι εδώ υπάγεται ο ρόλος του παραδείγματος. Το παράδειγμα της ζωής των προγενέστερων πιστών, δίνει τον τόνο για τη διαμόρφωση της ζωής των νεότερων της κοινότητας.

      Είτε το θέλουμε είτε όχι, είτε το καταλαβαίνουμε είτε όχι, η ζωή και η «πολιτική» των μεγαλυτέρων είναι στο στόχαστρο! Κι αν η επόμενη γενιά ακολουθήσει το καλό παράδειγμα ή αποφύγει το κακό, τουλάχιστον το καλό θα λειτουργεί σαν τροχοπέδη και δεν θα υπάρχει δικαιολογία για παραστρατήματα. Μπορεί κανείς να μην έχει παιδιά, αλλά γίνεται «γονιός» μ’ αυτή την έννοια για την επόμενη γενιά. Κι όταν ένας εργάτης του ευαγγελίου έχει παιδιά αλλά τα παραμελεί στο όνομα της όποιας διακονίας του, τα παιδιά αυτά ενδέχεται να τον ντροπιάσουν στο μέλλον, και η δύναμη του έργου του να ατονίσει.

 

β) Ως προς το υποκείμενό της

 

Η εκπαίδευση και η προετοιμασία της επόμενης γενιάς είναι ευθύνη ΟΛΗΣ της εκκλησίας. Τα μέλη της εκκλησίας που δεν έχουν παιδιά έχουν μερίδιο στην κοινή ευθύνη να δώσουν το παράδειγμα στην επόμενη γενιά.

      Πώς είναι δυνατόν τα διαζύγια των παλαιότερων να μην είναι «παράδειγμα» για τη νεότερη γενιά; Πώς είναι δυνατόν οι καβγάδες μεταξύ των μεγαλύτερων είτε για κληρονομικές διαφορές είτε για πνευματικά θέματα στην εκκλησία να μην επηρεάσουν την επόμενη γενιά; Πώς είναι δυνατόν οι ατσθαλίες σε μια διαχείριση να μη διαφθείρουν και την επόμενη γενιά, κι όλα αυτά με το δικαιολογητικό ότι «όλοι έτσι κάνουν από παλιά και μέχρι σήμερα»;

      Ο κάθε Ισραηλίτης έπρεπε να συνειδητοποιήσει ότι αν δεν ήθελαν η επόμενη γενιά να είναι το ίδιο ανυπάκουη στον Θεό μ’ αυτούς, και να χάσει τη γη της επαγγελίας όπως την έχασαν εκείνοι, έπρεπε να προσέξουν να διδάξουν και να είναι αυτοί το παράδειγμα, αντί ν’ αμφισβητούν τον λόγο του Θεού μέσα στα σπίτια τους και ν’ ακούν και τα παιδιά τους. «Εσείς, όμως δεν θελήσατε να προχωρήσετε και αρνηθήκατε να υπακούσετε στη διαταγή του Κυρίου, του Θεού σας. Μέσα στις σκηνές σας δυσανασχετούσατε και λέγατε: “ο Κύριος μας μισούσε και γι’ αυτό μας έβγαλε από την Αίγυπτο. Θέλει να μας παραδώσει στην εξουσία των Αμορραίων, για να μας εξοντώσουν”» (Δτ 1,25-26).

      Είναι πολύ όμορφο αυτό που κάνουν οι εκκλησίες που δέχονται τη βάπτιση των νηπίων και άλλες που εφαρμόζουν την αφιέρωση των νηπίων. Ο εργάτης της εκκλησίας μεταβιβάζει την ευθύνη στο σώμα των πιστών. Κι όλοι οι παριστάμενοι πιστοί υπόσχονται με ένα «αμήν» ότι αναλαμβάνουν την ευθύνη με το παράδειγμά τους και τα λόγια τους να βοηθήσουν να οδηγηθεί το παιδάκι στον Χριστό. Η ευθύνη για τη νέα γενιά είναι συλλογική.

 

Πώς προετοιμάζουμε σήμερα εμείς τη νέα γενιά; Μήπως είναι καιρός ν’ αφήσουμε τα πολλά και ηχηρά κηρύγματα και να δείξουμε πρώτα με τη ζωή μας τον δρόμο τον σωστό, για ν’ ακολουθήσουν και όλα τα άλλα;

      Είθε ο Κύριος στο ξεκίνημα του Καινούργιου Χρόνου να μας βοηθήσει να ακούσουμε τα λόγια του Χάλεβ και να δούμε το παράδειγμά του. Η προηγούμενη γενιά να βοηθήσει την επόμενη, και ο Κύριος το 2014 να μας οδηγήσει σε νέες κατακτήσεις.