Του Γεωργίου Σ. Κανταρτζή
Σχεδόν 40 μέρες κράτησε η αγωνία ολόκληρης της ελληνικής κοινωνίας για την περίπτωση του Βαγγέλη Γιακουμάκη. Όλες αυτές τις μέρες όλα τα ΜΜΕ, από το πρωί ως το βράδυ, ακόμη και τα ελαφρά πρωινάδικα και απογευματινάδικα, τον είχαν ως πρώτο θέμα. Και είναι, αλήθεια, θλιβερό όταν νέα παιδιά χάνουν τη ζωή τους, μάλιστα κάτω από μυστηριώδεις και κάποτε τραγικές συνθήκες. Ο νέος αυτός για λίγες μόνο μέρες έγινε το «παιδί» κάθε οικογένειας. Φοβάμαι, γρήγορα θα ξεχαστεί κι αυτό. Ο νεαρός, προτού θέσει τέρμα στη ζωή του, «τυραννίστηκε» από κάποιους συμφοιτητές του, κάτι που δεν μπόρεσε να το αντέξει. Κάποιος είπε, «Ο σχολικός εκφοβισμός είναι μέρος του γενικότερου εκφοβισμού των πολιτών, αφού το σχολείο είναι μικρογραφία και καθρέφτης της κοινωνίας που ζούμε». Στην κοινωνία μας υπάρχει άκρατος ανταγωνισμός και βία και αυτό μεταδίδεται και στο σχολείο σε όλες τις βαθμίδες του, που ενώ θεωρητικά καταδικάζει το bullying, δηλ. την τρομοκράτηση, τις απειλές, τους εκβιασμούς, στην πράξη προάγει τον ανταγωνισμό. Πολλά παιδιά και νέοι δεν μπορούν να αντέξουν, όπως συνέβη στην περίπτωση του 20χρονου αγοριού που ήταν θύμα άγριου εκφοβισμού. Τι είναι το bullying; Η τρομοκράτηση, οι εκβιασμοί, ο εκφοβισμός, η φυσική και η λεκτική βία που έχει σχέση με τη διαφορετικότητα του φύλου (αγόρι – κορίτσι), της φυλής, της οικογένειας, του κόμματος, της εμφάνισης, του χρώματος… Μερικοί προτείνουν για την καταπολέμηση και εξάλειψη του εκφοβισμού και των άλλων παθογενειών στο σχολείο και στην κοινωνία, να γίνουν ενημερωτικά σεμινάρια, διαλέξεις και συνέδρια. Και τα σεμινάρια αυτά να τα παρακολουθήσουν οι γονείς, αλλά ποιοι γονείς; Αυτοί «που με καμάρι στέλνουν τα παιδιά τους στα πρωινάδικα για πασαρέλα και στα talent show για τραγούδι ή οι προοδευτικοί καθηγητές που στο όνομα σύγχρονων παιδαγωγικών μεθόδων προτιμούν να σιωπούν διότι τα όρια, οι απαγορεύσεις και οι ποινές θα καταστρέψουν τον ψυχισμό του παιδιού;» Η κατάσταση έφτασε εκεί που είναι σήμερα, γιατί η οικογένεια έπαψε να είναι αυτή που έπρεπε να είναι. Το παιδί, στην οικογένεια θα μεγαλώσει, εκεί θα ανατραφεί, θα βάλει τα θεμέλια. Μέσα στην οικογένεια θα μάθει να ανοίξει τα φτερά του. Η οικογένεια, οφείλει να του δώσει τις σωστές κατευθύνσεις. Και, δυστυχώς, στην αγαπημένη μας πατρίδα όπου ο θεσμός της οικογένειας ήταν κάποτε πολύ δυνατός, στα τελευταία κυρίως χρόνια, αποτελεί ένα είδος προς εξαφάνιση. Η οικογένεια είναι σοβαρά άρρωστη. Οι γονείς, έτσι όπως έχουν διαμορφωθεί οι απαιτήσεις της ζωής, δεν μπορούν να βρίσκονται κοντά στα παιδιά τους. Δεν τους προσφέρουν χρόνο. Πολλές φορές δεν προσφέρουν στα παιδιά τους ούτε καν την απαραίτητη αγάπη και το ενδιαφέρον τους. Τη θέση τους έχουν αναλάβει μερικές συσκευές, που έχουν, ναι μεν, μερικά καλά, αλλά είναι και ψυχοφθόρες. Τα παιδιά για πολλές ώρες και ανεξέλεγκτα βλέπουν ακατάλληλα έργα με σκηνές βίας, κακοποίησης, πορνό στην τηλεόραση. Προσοχή χρειάζεται και το διαδίκτυο. Τα παιδιά ξοδεύουν πολλές ώρες μπροστά στον υπολογιστή, όπου βλέπουν και διαβάζουν, ακαθοδήγητα, εικόνες και κείμενα που έχουν δυσμενή επίδραση στις ευαίσθητες ψυχές τους. Οι γονείς πρέπει να καταλάβουν ότι έχουν τη μεγάλη ευθύνη για τη σωστή διαπαιδαγώγηση των παιδιών. Ο ιερός Χρυσόστομος αποκαλεί «παιδοκτόνους» τους γονείς εκείνους που με την κακή ανατροφή των παιδιών τους καταστρέφουν οτιδήποτε ωραίο ανθίζει στην καρδιά ων παιδιών τους. Επίσης, σημαντικό ρόλο παίζει και το σχολείο στη διαπαιδαγώγηση των παιδιών. Υπάρχουν πολλοί εκπαιδευτικοί – θέλουμε να πιστεύουμε οι περισσότεροι – που έχουν συνειδητοποιήσει την ευθύνη για την υψηλή αποστολή τους και γι αυτό κοπιάζουν για να προσφέρουν όχι απλές εγκυκλοπαιδικές γνώσεις στους μαθητές τους, αλλά συμβάλλουν και στη διαμόρφωση του χαρακτήρα των παιδιών. Υπάρχουν όμως και εκπαιδευτικοί που, δυστυχώς, κάνουν το έργο τους πλημμελώς. Βέβαια, και οι γονείς και οι δάσκαλοι για να έχουν θετικά αποτελέσματα πρέπει οι ίδιοι να ζουν αυτά που διδάσκουν. Το παράδειγμα μιλά πιο δυνατά από οποιαδήποτε όμορφη συμβουλή. Αν τα παιδιά βλέπουν ανάρμοστη συμπεριφορά στο σπίτι μεταξύ του πατέρα και της μητέρας τους και δείχνουν κακή αρνητική συμπεριφορά απέναντί τους, τότε αυτό το κλίμα θα μεταφερθεί στο σχολείο. Οπωσδήποτε, πρέπει να σημειώσουμε και τη σπουδαία συμβολή της Εκκλησίας στη διαπαιδαγώγηση, από κατάλληλους κατηχητές και κληρικούς. Δυστυχώς, κι εδώ σε αρκετές περιπτώσεις περισσεύει η υποκρισία. Πολλοί ηγέτες της Εκκλησίας αντί να διδάξουν τις ψυχοσωτήριες διδασκαλίες της Βίβλου, τους μεταδίδουν ηθικολογίες και με την ασυνεπή ζωή τους γκρεμίζουν, αντί να οικοδομούν.
Τελευταία μεταφράσαμε λίγα κείμενα του γνωστού ιεροκήρυκα Μπίλλυ Γκράχαμ, που είναι 95 ετών σήμερα. Σε ραδιοφωνική του εκπομπή είπε ότι τα παιδιά μας μεγαλώνουν σ’ ένα δύσκολο πολιτισμικό περιβάλλον. Και αυτό έγινε επειδή «έχουμε βγάλει τον Θεό έξω από τα εκπαιδευτικά μας συστήματα, γιατί, έτσι, νομίζαμε όλα θα πήγαιναν καλά…Έχουμε σπείρει τον άνεμο, και θερίζουμε τον ανεμοστρόβιλο… Περιφρονήσαμε τον Θεό, τη θρησκεία και την Αγία Γραφή… Μεγαλώνουμε τα παιδιά μας σε μια άθεη εποχή».
«Πολλοί χριστιανοί γονείς, συνεχίζει, φοβούνται ότι δεν μπορούν να διαπαιδαγωγήσουν σωστά τα παιδιά τους σε μια άνομη και ασεβή εποχή, και ρωτούν, τι μπορώ να κάνω με το γιο μου ή την κόρη μου;…Αρχίζουμε να θερίζουμε ό,τι σπείραμε στην περασμένη γενιά… Έχουμε διδαχθεί τη φιλοσοφία του Διαβόλου, που λέει, “κάντε αυτό που σας αρέσει”… Πολλοί από τους ηγέτες μας στην εκπαίδευση χλευάζουν ως παλιομοδίτικη την ιδέα περί Θεού και περί ηθικού κώδικα… Ταινίες προβάλουν το σεξ, την αμαρτία, το έγκλημα και το αλκοόλ. Οι έφηβοι βλέπουν όλα αυτά τα δελεαστικά στην οθόνη και αποφασίζουν να τα δοκιμάσουν… Ένα από τα βασικά προβλήματα είναι η αποτυχία των γονιών να πολεμήσουν «τον Διάβολο (TV) στο σπίτι» με πειθαρχία και ως αποτέλεσμα τα παιδιά να έχουν ξεφύγει από το σωστό δρόμο… Οι γονείς πρέπει να ξοδεύουν χρόνο με τα παιδιά τους, να είναι καλό παράδειγμα σ’ αυτά, να τα πειθαρχούν και να τα διδάξουν να «γνωρίσουν τον Θεό».
«Αν αποτύχετε, είπε, να πειθαρχήσετε τα παιδιά σας, τότε παραβαίνετε τους νόμους, τις εντολές και τις διδασκαλίες του Θεού … Θα είστε ένοχοι, όχι μόνο γιατί καταστρατηγείτε την ηθική, πνευματική και σωματική ζωή των παιδιών σας, αλλά αμαρτάνετε και ενάντια στον Θεό. Η Αγία Γραφή λέει ότι αν αποτύχετε να πειθαρχήσετε τα παιδιά σας, στην πραγματικότητα τα μισείτε… Ο καλύτερος τρόπος για να επηρεάσετε τα παιδιά σας, είναι να δείξετε καλό παράδειγμα, επειδή, η πλειοψηφία των παιδιών αποκτούν τα χαρακτηριστικά και τις συνήθειες των γονέων τους…Όσο για τη διδασκαλία των παιδιών: Πρέπει να γνωρίσουν τον Θεό. Τότε, πολύ σπάνια οι γονείς θα έχουν πρόβλημα με τα παιδιά, όταν η Αγία Γραφή διαβάζεται στο σπίτι και προσεύχονται τακτικά… Τα περισσότερα προβλήματα με τους εφήβους προέρχονται από εκείνους που μεγάλωσαν σε σπίτια, όπου η προσευχή και η μελέτη της Αγίας Γραφής είναι παραμελημένα, και ο εκκλησιασμός είναι ανύπαρκτος. Ο Χριστός δίνει την ηθική σταθερότητα, την κατανόηση, τη σοφία και την υπομονή που χρειάζονται οι γονείς για να αναθρέψουν τα παιδιά τους… Υπάρχει μόνο μία λύση για την καταπολέμηση των προβλημάτων που ταλανίζουν τους νέους, κατέληξε, και η απάντηση είναι ο Χριστός: Ο Χριστός στο σπίτι, στη ζωή των γονιών, είναι η μοναδική μόνιμη λύση για τα απειλητικά κοινωνικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι νέοι…». Ευχόμαστε, τα λόγια αυτά, του έμπειρου δασκάλου της Βίβλου να προβληματίσουν όλους τους γονείς που έχουν να κάνουν με παιδιά, εφήβους και νέους.