Γράφει ο ΄Ακης Δημητριάδης
Το καλοκαίρι είναι μια ωραία εποχή, αλλά σε εκείνους που είναι πάνω από 60 χρονών φέρνει ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα. Όσο κάποιος είναι νέος, είναι λεπτός, διατηρεί τη σιλουέτα και τα κιλά του. Μετά τα 60 όμως αρχίζουν οι κοιλίτσες και τα παραπανίσια κιλά.
Εδώ και μερικά χρόνια είμαι υπέρβαρος κατά 13 κιλά. Τα ρούχα μού είναι πολύ στενά και δεν μου κάνουν. Κουράζομαι πιο εύκολα. Αυτό που βλέπω στον καθρέφτη του μπάνιου δεν μου αρέσει καθόλου. Ντρέπομαι πραγματικά για την εμφάνισή μου. Πώς θα εμφανιστώ στην παραλία για μπάνιο στη θάλασσα;
Προσπάθησα να χάσω έστω και δύο-τρία κιλά, αλλά η βελόνα της ζυγαριάς έχει κολλήσει και δεν λέει να κατεβεί με τίποτα. Μερικές φορές κατόρθωσα να χάσω μέχρι και ενάμισι κιλό, αλλά πολύ σύντομα τα ξανάβαλα.
Στην αρχή σκέφτηκα, μήπως τα αίτια είναι παθολογικά και κληρονομικά – όπως λένε οι γιατροί. Εντούτοις, όπως είδα και στις παλιές φωτογραφίες, όλοι στο σόϊ μας ήταν αδύνατοι, από τους γονείς μέχρι τους παππούδες και τους άλλους προγόνους. Άρα, δεν φταίει το DNA και τα γονίδια.
Μετά από αυτό, σκέφτηκα μήπως έχω αδύνατο χαρακτήρα και δεν διαθέτω την ψυχική δύναμη να αντισταθώ στη λαιμαργία και τις άλλες κακές συνήθειες, τα ανθρώπινα πάθη και τις αδυναμίες.
Μεγάλο πρόβλημα! Δεν ξέρω τι να κάνω. Ποιον να συμβουλευτώ.
· Ένας φίλος μου κατόρθωσε μέσα σε τέσσερις μέρες να χάσει 7 ολόκληρα κιλά, αλλά αυτό οφείλεται στο …κόψιμο! Κόλλησε γαστρεντερίτιδα και νοσηλεύτηκε στο νοσοκομείο, όπου το φαγητό ήταν κάτι ανάλατοι λαπάδες, φρυγανιές και άνοστο νερόβραστο φιδέ.
· Όλοι οι γιατροί που ρώτησα, μου είπαν ότι η μόνη λύση είναι να κόψω την ποσότητα, δηλαδή να τρώω λιγότερο.
· Οι θεολόγοι λένε ότι φταίει το …προπατορικό αμάρτημα, το μήλο της Εύας. Από τότε άρχισε το κακό της λαιμαργίας.
Ποιες είναι οι μεγαλύτερες αδυναμίες του ανθρώπου;
Ποια είναι τα μεγαλύτερα πάθη;
Είναι αμάρτημα να σου αρέσει το καλό φαγητό;
Η αλήθεια είναι ότι από τότε που βγήκα στη σύνταξη έχω πολύ περισσότερο χρόνο να ασχοληθώ με το φαγητό. Έτσι, ανακάλυψα πολύ νόστιμα πράγματα, τα οποία προηγουμένως αγνοούσα, όπως, λ.χ.
· Η κυρα–Τζένη, στο Κτήμα Ηρακλή, που είναι και Κωσταντινουπολίτισσα, φτιάχνει εξαιρετικά σπιτικά παραδοσιακά σουτζουκάκια, με αρωματικά καρυκεύματα και σάλτσα ντομάτας στο φούρνο. Τα συνοδεύει με πατάτες λεμονάτες Νευροκοπίου, πασπαλισμένες με μυρωδάτη ρίγανη Ολύμπου. Για επιδόρπιο έχει δικό της γλυκό μήλο φιρίκι, σιροπιασμένο και πασπαλισμένο με γαρύφαλλο Ταϊλάνδης.
· Η κυρα–Φωτούλα, στην ταβέρνα του Αδάμου, στο Κίτρος, εκτός από την καταπληκτική τραγανή πίτσα που φτιάχνει, με μπόλικο μπέϊκον, μαύρες ελιές και γνήσιο πεπερόνε, ετοιμάζει όλο το βράδυ στη γάστρα το περίφημο «τρικαλινό», δηλαδή κομμάτια κρέας ψαχνό με πράσο σε σάλτσα ντομάτας, το οποίο σερβίρει σε πήλινο, πασπαλισμένο με γευστικότατη λιωμένη γραβιέρα! Συνοδεύεται από κρασί νέκταρ «βασίλισσα» και επιδόρπιο δροσερά μοσχάτα σταφύλια παραγωγής μας.
· Ο Σερίφης στα Καταλώνια, φτιάχνει κι αυτός μοσχαράκι στη γάστρα, αλλά το κρέας είναι δικής του παραγωγής, από τη φάρμα που έχει στα Πιέρια – όπως και τα μαρουλάκια φρέσκα από το μπαχτσέ. Έτσι, απολαμβάνεις ένα θεϊκό φαγητό, που λιώνει στο στόμα, και καταλαβαίνεις τι έφαγαν ο άσωτος υιός και η οικογένειά του, όταν ο πατέρας του έσφαξε και μαγείρεψε τον μόσχο τον σιτευτό!
· Στο ΑΓΝΑΝΤΙ, στο Ελατοχώρι, η σπεσιαλιτέ είναι αγριογούρουνο με δαμάσκηνα.
· Ο Μπάμπης στην Πηγή των Μουσών, κάτω από τα δροσερά πλατάνια και την πηγή με το γάργαρο νερό, σερβίρει το εξαιρετικό μελιτζανάτο.
· Ο Στάθης στην Κόκκινη Βάρκα, στο Μακρύγιαλο, σερβίρει φρεσκότατα γεμιστά καλαμαράκια που ψάρεψε ο ίδιος, σαρδέλα παντρεμένη και γάβρο στα κάρβουνα «μπουκιά και συγχώριο».
· Η κυρά – Ροδή στη Ραψάνη φτιάχνει και σερβίρει μοναδικά σαρμαδάκια από αμπελόφυλλα παραγωγής της, περιχυμένα με κρέμα λεμονάτη.
· Ο Τσούχας στην Καρίτσα, όχι μόνο φτιάχνει παραδοσιακή πουτίγκα πασπαλισμένη με αμύγδαλα και μπόλικη κανέλα, αλλά και οι μερίδες του είναι τεράστιες!
Δεν ξέρω εάν για όλα αυτά φταίει η λαιμαργία μου, αλλά νομίζω ότι έχω και κάποια ελαφρυντικά:
· Σαν ερασιτέχνης ψαράς που είμαι, ξέρω ποια ψάρια είναι τα πιο κατάλληλα, και φτιάχνω πολύ νόστιμη κακαβιά. Επίσης ξέρω να φτιάχνω το χταπόδι κρασάτο με δαφνόφυλλα, και το γοφάρι στα κάρβουνα με λαδολέμονο.
· Από μικρός μου άρεζαν τα τραγούδια και η χορωδία. Τώρα που είμαι συνταξιούχος με τους άλλους φίλους μαζευόμαστε τακτικά σε κάποια ταβέρνα. Ένας της παρέας, ο Τάκης, παίζει ακορντεόν, ο Γιώργος κιθαρίτσα και μπουζούκι. Έτσι, αφού φάμε τα μεζεδάκια μας και πιούμε τα κρασάκια μας, πιάνουμε τις παλιές καντάδες και τα ωραία τραγούδια, όπως, λ.χ.
Να ‘ταν η θάλασσα κρασί, και τα βουνά μεζέδες
κι οι βάρκες κρασοπότηρα, να πίναν οι γλεντζέδες…
· Κάθε λίγο και λιγάκι έχουμε στο σπίτι και κάποιο επισκέπτη μουσαφίρη. Κι ενώ τις άλλες μέρες η γυναίκα μου μαγειρεύει κανονικά, όταν έχουμε επισκέπτες για να ευχαριστήσει τα διαφορετικά γούστα του καθενός και για να τους ευχαριστήσει ιδιαίτερα, φτιάχνει ένα πλούσιο τραπέζι, με 3-4 διαφορετικά φαγητά, ορεκτικά, σαλάτες, ποτά, κλπ. Οπότε, δεν μπορώ να βλέπω μόνο τους άλλους να τρώνε, αναγκαστικά τρώω κι εγώ. Επίσης, όταν οι επισκέπτες αναχωρήσουν, απομένουν ένα σωρό περισσεύματα, τα οποία φυσικά δεν πρέπει να πετάξουμε, αλλά να τα φάμε, μέχρι να αδειάσει το ψυγείο.
· Όλοι αυτοί οι φίλοι και συγγενείς που φιλοξενούμε, δεν ξέρω πώς το έμαθαν ότι μου αρέσουν οι σοκολάτες, και μου φέρνουν κάθε φορά κι από ένα μεγάλο κουτί δώρο, ιδίως από τη Σουηδία τις σοκολάτες Marabou, τα ελβετικά Tobleron, και εκείνα τα βελγικά γεμιστά σοκολατάκια, που λιώνουν στο στόμα με εκείνη τη βελούδινη γεύση…
Ομολογώ ότι από όλα τα γλυκά, η αδυναμία μου είναι η σοκολάτα. Κατά κάποιο τρόπο, έχω μάθει όλα τα μυστικά της. Για παράδειγμα, όλοι ξέρουμε και έχουμε δοκιμάσει την πάστα σοκολατίνα και τη σοκολατόπιτα. Εντούτοις, όποιος δεν δοκίμασε σοκολατίνα TIA MARIA από τον Λιάγκα στην Κατερίνη, νομίζω ότι δεν ξέρει τι είναι πραγματική σοκολατίνα. Έχει μια εξωτική γεύση, που ίσως να οφείλεται στο λικέρ Tia Maria.
Η σοκολατόπιτα εμφανίστηκε στα ζαχαροπλαστεία τα τελευταία χρόνια, ένας όμως φτιάχνει την μοναδική και αξεπέραστη σοκολατόπιτα, ο ΝΟΥΣΙΑΣ. Όποιος είναι μερακλής και δεν φοβάται τα χιλιόμετρα μέχρι τα Γιάννινα, ή, έστω εάν τύχη να ταξιδεύει προς Ηγουμενίτσα, αξίζει τον κόπο να δοκιμάσει αυτή τη θεϊκή απόλαυση, γλύκισμα βελουτέ λιωμένης σοκολάτας σε ρηχό πήλινο, με μικρά κομματάκια σοκολάτας που λιώνουν στον ουρανίσκο…
Να επανέλθουμε, όμως, στο μεγάλο πρόβλημα των παραπανίσιων κιλών, το οποίο, όπως φαίνεται, οφείλεται στη λαιμαργία.
Πρώτα – πρώτα, να εξηγούμαστε, και να ξεκαθαρίσουμε τα πράγματα. Εγώ δεν νομίζω ότι είμαι λαίμαργος, αλλά γαστρίμαργος – άλλο το ένα και άλλο το άλλο.
Λαίμαργος είναι εκείνος που χλαπακιάζει ασταμάτητα μεγάλες ποσότητες, γρήγορα και αμάσητα, σαν τον γλάρο που καταπίνει ολόκληρες τις σαρδέλες. Που δεν χορταίνει με τίποτα. Που σκέφτεται μόνο το φαγητό. Στο δρόμο, εάν τον ρωτήσει κανείς, πού είναι η Δημαρχία, θα απαντήσει κάπως έτσι: Στη γωνία, μετά το μπουγατσατζίδικο, θα στρίψεις αριστερά, θα περάσεις τα σουβλάκια του Κουντουριανού, στο πρώτο δρόμο μετά το ουζερί, απέναντι από τις σούβλες και την ταβέρνα ΚΑΛΟΦΑΓΑΣ.
Αντίθετα, ο γαστρίμαργος είναι ένας άνθρωπος με ευγενή ιδανικά, λάτρης της φιλοσοφίας και του πνεύματος, με αυτοέλεγχο και δημιουργική φαντασία.
· Πρώτα-πρώτα, έχει μεγάλη αυτοπειθαρχία. Ποτέ δεν τρώει βιαστικά, αλλά αργά-αργά και απολαυστικά. Γι’ αυτόν το φαγητό είναι ιεροτελεστία.
· Δεν μπερδεύει τις γεύσεις. Μπορεί, λ.χ. να μη φάει απολύτως τίποτα άλλο (σαλάτα, ορεκτικά, τυρί, σούπα, πρώτο πιάτο, επιδόρπιο, κ.ά.), παρά μόνο 2-3 καλές μερίδες πετυχημένο μουσακά, ούτως ώστε η γεύση της τελευταίας πιρουνιάς να μείνει στο στόμα.
· Υποβάλλεται σε μεγάλες στερήσεις και κόπους. Έχει τεράστια υπομονή. Είναι ικανός να υπομένει 500 χιλιόμετρα δύσκολης οδήγησης, προκειμένου να πάει να δοκιμάσει σε κάποιο χωριό της Πίνδου μια μοναδική φέτα βαρελίσια με γνήσια γεύση στάνης.
· Δεν τον ενδιαφέρει η ποσότητα, αλλά η ποιότητα. Όπως έλεγαν και οι αρχαίοι μας πρόγονοι, Ουκ εν τω πολλώ το ευ, αλλ΄’ εν τω ευ το πολύ. Μπορεί να φάει μόνο τρία αυγά, αλλά να είναι πραγματικά χωριάτικα, κατά προτίμηση ορεινά, φρέσκα ημέρας, και τηγανισμένα σε γνήσιο κατσικίσιο βούτυρο, πασπαλισμένα με αρωματική ρίγανη, με φρέσκο χωριάτικο φουρνιστό ψωμί.
Το ερώτημα, όμως, παραμένει: Είναι αμαρτία να σου αρέσει το καλό φαγητό;
Τον 6ο μ.Χ. αιώνα η Καθολική Εκκλησία με τον πάπα Γρηγόριο τον Α’ και την εγκύκλιο Magna Moralia καθόρισε τα Επτά Θανάσιμα Αμαρτήματα του ανθρώπου. Ονομάστηκαν θανάσιμα, διότι, σύμφωνα με την Καθολική Εκκλησία, μπορούν να στερήσουν τη θεία χάρη και να οδηγήσουν στην αιώνια καταδίκη, εκτός κι αν συγχωρηθούν με τη θεία εξομολόγηση. Μάλιστα, κάθε αμάρτημα εκπροσωπείται κι από ένα δαίμονα, κατά αύξουσα σοβαρότητα:
· Οκνηρία, δαίμονας ο Βηλφεγώρ
· Αλαζονεία, δαίμονας ο Αζαζέλ
· Λαιμαργία, δαίμονας ο Βελζεβούλ
· Λαγνεία, δαίμονας ο Ασμοδαίος
· Απληστία, δαίμονας ο Μαμμωνάς
· Οργή, δαίμονας ο Σατανάς
· Ζηλοφθονία, δαίμονας ο Λεβιάθαν.
Για τη λαιμαργία, παραδέχομαι ότι μπορεί και να φταίω λίγο, αλλά νομίζω ότι ο πάπας είναι υπερβολικός, όταν λέει ότι με έχει καταλάβει ο δαίμονας Βελζεβούλ.
Σεβαστέ μου πάπα, ας μου επιτραπεί να απολογηθώ:
· Πρώτα – πρώτα, νομίζω ότι αντιστέκομαι σε πιο θανάσιμα αμαρτήματα από τη λαιμαργία. Απόδειξη ότι εδώ και πολλά χρόνια έχω κόψει το τσιγάρο και το ΠΡΟΠΟ.
· Ούτε οκνηρός είμαι. Όλη μέρα είμαι δραστήριος και κινητικός. Ξυπνάω κάθε πρωί στις 06:30, πίνω το καφεδάκι μου, ποτίζω τα λουλούδια, ανοίγω το mail και διαβάζω την αλληλογραφία μου, πηγαίνω με τα πόδια μέχρι το φούρνο και παίρνω φρέσκο ψωμί, στη συνέχεια πάλι με τα πόδια στην καφετέρια συνάντηση με τους φίλους. Το μεσημέρι περιμένω στην ουρά να πληρώσω τους λογαριασμούς, πλένω το αυτοκίνητο, ετοιμάζω τα εργαλεία για το ψάρεμα, κλπ. κλπ.
· Ούτε αλαζόνας είμαι. Αυτόν τον δαίμονα, τον Αζαζέλ, ούτε τον ξέρω ούτε είχα ποτέ καμία σχέση μαζί του. Το ότι έχω ποντιακή καταγωγή, και γνήσιες ελληνικές ρίζες, δεν νομίζω ότι είναι αλαζονεία.
· Για τη λαγνεία, τι να πω; Μου φαίνεται, σεβαστέ μου Πάπα, ότι μάλλον με ζηλεύεις, διότι εσύ στερείσαι το σεξ. Εγώ είμαι παντρεμένος άνθρωπος, «πιστός εις την νόμιμον εξουσίαν», όπως λένε, δηλαδή στη γυναίκα μου. Και κάνω μεγάλο αγώνα εναντίον του δαίμονα Ασμοδαίου, ο οποίος μεταμορφώνεται ύπουλα σε ψηλά τακούνια, κοντές φούστες, έξω αφαλό και τόπλες.
· Δεν νομίζω ότι είμαι άπληστος όπως με κατηγορείς – το δείχνει και η φορολογική μου δήλωση: ένα αυτοκινητάκι 1.300 κυβικά διαθέτω, παλαιό 10ετίας, κι αυτό τώρα με την κρίση έπαψα να το κινώ όπως πρώτα, και σκέφτομαι και να παραδώσω τις πινακίδες για να γλιτώσω τα τέλη κυκλοφορίας και την ασφάλιση. Έχω κι ένα σπιτάκι 50 τετραγωνικών. Πολλά είναι; Εσύ στο Βατικανό πόσα τετραγωνικά είναι το παλάτι σου στην πλατεία Αγίου Πέτρου;
· Από οργή, νομίζω ότι πέφτω μερικές φορές σ’ αυτό το θανάσιμο αμάρτημα, αλλά κι αυτός ο δαίμονας, ο Σατανάς, δεν μ’ αφήνει καθόλου ήσυχο. Όλη μέρα στην τηλεόραση για σκάνδαλα μιλάει, πώς έκλεψε ο τάδε πολιτικός, πώς τα άρπαξε ο τάδε εφοριακός, πόσα πήρε φακελάκι ο τάδε γιατρός. Κι εμένα μου στέλνει αβέρτα τα χαράτσια, τους φόρους, Τ.Α.Κ., Φ.Α.Π. Ε.Τ.Α.Κ., εισφορές αλληλεγγύης κι ένα σωρό άλλους τζερεμέδες.
Μετά από όλα αυτά διερωτώμαι, δεν δικαιούμαι κι εγώ, ο καημένος, να απολαύσω ένα από τα λίγα πράγματα που απέμειναν στη ζωή αυτή;