Γράφει ο Δρ Ανανίας Καβάκας, Νευρολόγος- Ψυχίατρος
Ερώτηση: Αγαπητέ αδελφέ εν Χριστώ, καλημέρα σας. Είμαι στην πίστη περίπου δέκα χρόνια και συνδρομητής των χριστιανικών περιοδικών . αρκετά χρόνια.
Όταν τα μελετούσα ζούσα ήσυχα, ήρεμα, ειρηνικά, αρμονικά, αγαπημένα, ευτυχισμένα, υπέροχα και με εκατοντάδες άλλα θετικά συναισθήματα ακόμα και με τους εχθρούς μου.
Εδώ και οκτώ μήνες εξαιτίας κάποιων γεγονότων που μου συνέβησαν έπεσα σε βαριά κατάθλιψη… νευρικότητα, νευρωτικότητα, ατονία, ανορεξία, ακεφιά, αδιαθεσία… κ.λπ.
Ζήτησα βοήθεια από αρκετούς αλλά κανένας δεν μπόρεσε να με βοηθήσει, μάλιστα με κοροϊδεύουν… Επειδή βρίσκομαι στα τελευταία όρια της κατάθλιψης, καταβολής… ζητάω απεγνωσμένα αμέσως βοήθεια.
Ο Θεός να ’ναι μαζί σας και να σας έχει υπέροχα. Εννοείται ότι χρειάζομαι ψυχική, σωματική και πνευματική βοήθεια και θεραπεία. Χρειάζομαι την ταχύτερη δυνατή απάντησή σας.
Στο όνομα του Ιησού Χριστού.
Σας ευχαριστώ
Απάντηση:
Αγαπητέ εν Χριστώ αδελφέ,
Διάβασα το γράμμα σας με προσοχή. Λυπούμαι για την άσχημη συναισθηματική κατάσταση που βρίσκεστε εδώ και οκτώ μήνες.
Η κατάθλιψη, ιδιαίτερα όταν είναι βαριά, όπως γράφετε ότι είναι και η δική σας, είναι μια πολύ δυσάρεστη ψυχολογική κατάσταση, που συνοδεύεται από βασανιστικές σκέψεις και οδυνηρά συναισθήματα. Μερικές απ’ αυτές τις βασανιστικές σκέψεις και τα αρνητικά συναισθήματα τα αναφέρετε στο γράμμα σας. Είμαι όμως βέβαιος ότι υπάρχουν μέσα σας πολύ περισσότερα αρνητικά συναισθήματα και σκέψεις που σας βασανίζουν απ’ όσα αναφέρετε, όπως συμβαίνει με όλους τους καταθλιπτικούς ασθενείς και όπως αυτό διαπιστώνεται κατά την ώρα της εξέτασής τους.
Γράφετε: «Επειδή βρίσκομαι στα τελευταία όρια της κατάθλιψης, καταβολής… ζητάω απεγνωσμένα άμεση βοήθεια». Τη βοήθεια αυτή τη χρειάζεστε άμεσα και γι’ αυτό σας απαντάω αμέσως. Η βοήθεια όμως αυτή δεν μπορεί να δοθεί δι’ αλληλογραφίας, ούτε τηλεφωνικώς, αλλά μόνο προσωπικά. Γι’ αυτό σας συμβουλεύω ν’ απευθυνθείτε αμέσως σε έναν Ψυχίατρο ή Νευρολόγο-Ψυχίατρο της περιοχής σας, μια που βρίσκεστε μακριά από την Αθήνα, να αναφέρετε με όσο μπορείτε μεγαλύτερη ακρίβεια το πρόβλημά σας και να κάνετε τη θεραπεία που θα σας συστήσει.
Γράφετε: «Εδώ και οκτώ μήνες εξαιτίας κάποιων γεγονότων που μου συνέβησαν έπεσα σε βαριά κατάθλιψη… νευρικότητα, νευρωτικότητα, ατονία, ανορεξία, ακεφιά, αδιαθεσία… κ.λπ.». Με λίγα λόγια προσπαθείτε να πείτε πολλά. Σας τα περιγράφω εγώ πριν μου τα πείτε, για να ξέρετε ότι δεν είστε ο μόνος που βρίσκεται σ’ αυτήν την κατάσταση, ότι προηγήθηκαν από σας πάρα πολλοί άλλοι που έχουν ήδη θεραπευτεί κι επομένως κι εσείς θα θεραπευτείτε αν κάνετε την κατάλληλη αγωγή και δυστυχώς θ’ ακολουθήσουν και άλλοι, όσο ο άνθρωπος υπάρχει εδώ στη γη και ζει κάτω από τις παρούσες συνθήκες ζωής.
Τι αισθάνονται συνήθως οι καταθλιπτικοί που είμαι βέβαιος ότι υπάρχουν και σε σας: Όλοι οι καταθλιπτικοί αισθάνονται ότι βρίσκονται μέσα σ’ ένα σκοτεινό τούνελ, χωρίς να βλέπουν διέξοδο. Η ανορεξία, που συνήθως συνοδεύει την πάθηση αυτή, έχει ως συνέπεια την απώλεια σημαντικού βάρους του σώματος μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα, κάτι που τους πανικοβάλλει, με τη σκέψη ότι μπορεί να υποβόσκει κάποια σοβαρή σωματική ασθένεια. Η ατονία και η καταβολή ενισχύουν συνήθως τους φόβους τους αυτούς και η παντελής έλλειψη διάθεσης για ο,τιδήποτε, η βαριά δηλαδή ακεφιά, τους φέρνει σε απόγνωση. Τέλος οι βασανιστικές ενοχές που συνοδεύουν συνήθως τη βαριά κατάθλιψη είναι τόσο έντονες που φέρνουν στη σκέψη ιδέες αυτοκαταστροφής.
Αν αυτά δεν υπάρχουν σε σας όλα και στην ένταση που τα περιγράφουν η κατάθλιψή σας δεν είναι τόσο σοβαρή όσο αισθάνεστε κι επομένως θ’ αντιμετωπιστεί πιο σύντομα και πιο εύκολα απ’ ό,τι σε άλλες περιπτώσεις.
Ως προς τις ιδέες της αυτοκαταστροφής μπορεί να δημιουργηθούν και μέσα σ’ έναν πιστό άνθρωπο. Κι αυτό επειδή ο εχθρός της ψυχής μας ο διάβολος προσπαθεί να εκμεταλλευτεί κάθε κατάσταση, πολύ περισσότερο μια τόσο άσχημη συναισθηματική διαταραχή, όπως είναι η κατάθλιψη. Υπενθυμίζει στον πιστό λάθη, παραπτώματα, αποτυχίες ή αμαρτίες που έχει διαπράξει στο παρελθόν για να δημιουργήσει τύψεις και ενοχές μέσα του, παρόλο που αυτές έχουν ήδη συγχωρηθεί από το Θεό κι επομένως έχουν παραγραφεί. Με τον τρόπο αυτό ενισχύει μέσα του το συναίσθημα της αποτυχίας, της αναξιότητας, της απελπισίας που συνοδεύει πάντοτε τη βαριά κατάθλιψη και τον ωθεί σε σκέψεις και ιδέες αυτοκαταστροφής. Ο πιστός μπορεί να φτάσει στο σημείο να πιστέψει ότι είναι πια χαμένος, ότι τον έχει δήθεν εγκαταλείψει ο Θεός ή ότι δεν υπάρχει γι’ αυτόν πια θεραπεία ή ελπίδα σωτηρίας. Όλ’ αυτά φυσικά είναι ψέματα.
Είναι γνωστό ότι ο Θεός δεν απορρίπτει κανέναν. Ο Κύριός μας το είπε ξεκάθαρα: «Τον ερχόμενον προς εμέ δε θέλω εκβάλει έξω» (Ιωάν. 6:37). Η βαριά όμως κατάθλιψη, με τη συμβολή του εχθρού της ψυχής μας, προσπαθεί να αμαυρώσει τη θαυμαστή αυτή διαβεβαίωση του Κυρίου μας στη σκέψη του ασθενή και να τον παρασύρει στην απόγνωση, ξεχνώντας το «Πιστός είναι εκείνος όστις σας καλεί, όστις και θέλει εκτελέσει» (Α΄ Θεσ. 5:24).
Γι’ αυτό, αν μέσα σας δημιουργούνται σκέψεις απελπισίας, να τις διώχνετε, μην τις πιστεύετε, είναι εκ του πονηρού που εκμεταλλεύεται την άσχημη ψυχολογική σας κατάσταση.
Βοήθεια από τους άλλους. Γράφετε: «Ζήτησα βοήθεια από αρκετούς. Οι Ορθόδοξοι με κοροϊδεύουν… Και οι αδελφοί στη πίστη δεν μπορούν να με βοηθήσουν». Αυτό δυστυχώς συμβαίνει συχνά. Τα άτομα του περιβάλλοντός σας δεν μπορούν ν’ αντιληφθούν τη σοβαρότητα της κατάστασής σας, επειδή η κατάθλιψη είναι ένα εσωτερικό δυσάρεστο συναίσθημα και δε φαίνεται άμεσα εξωτερικά. Γι’ αυτό δεν είναι σπάνιο το φαινόμενο γνωστών, φίλων ή συγγενών κάποιου καταθλιπτικού ανθρώπου να τον θεωρούν κατά φαντασίαν ασθενή, να του προτείνουν λύσεις επιπόλαιες και φυσικά αναποτελεσματικές ή άλλοι να τον ειρωνεύονται ή να τον επιπλήττουν.
Γι’ αυτό μη ζητάτε βοήθεια απ’ αυτούς. Όχι μόνο δε θα τη βρείτε αλλά θ’ απογοητευθείτε πιο πολύ. Εξάλλου η κατάθλιψη όταν αυτή έχει ξεπεράσει κατά πολύ τα όρια μιας παροδικής στεναχώριας ή ενός φυσιολογικού πένθους μετά από ένα πολύ δυσάρεστο γεγονός, είναι μια πολύ σοβαρή πάθηση, με διαταραχή του επιπέδου της σεροτονίνης στον εγκέφαλο. Έχει δηλαδή οργανική βάση, όπως συμβαίνει και με τις άλλες αρρώστιες που θεωρούνται οργανικές παθήσεις. Δεν έχει συνήθως σχέση με την πνευματική κατάσταση του ανθρώπου. Μπορεί κάποιος να στέκεται καλά πνευματικά, κι όμως να διαταραχτεί το επίπεδο της σεροτονίνης στον εγκέφαλό του από κάποια άλλη αιτία και να πάθει κατάθλιψη.
Γι’ αυτό χρειάζεται άμεση και σωστή αντιμετώπιση από έναν ειδικό, με τη χρήση συνήθως κάποιου αντικαταθλιπτικού φαρμάκου που θα επανορθώσει το επίπεδο της σεροτονίνης. Συγχρόνως φυσικά χρειάζεται και ψυχολογική υποστήριξη και εφόσον πρόκειται περί πιστού ανθρώπου όπως συμβαίνει με σας, απαραίτητη είναι και η πνευματική υποστήριξη.
Γι’ αυτό μη διστάσετε να συμβουλευτείτε κάποιον ειδικό.
Με εν Κυρίω αγάπη
(Η απάντηση έχει ήδη σταλεί και ταχυδρομικώς στον ενδιαφερόμενο)