Εισήγηση: Παντελής Σιδηρόπουλος
Η νηστεία που θέλω εγώ είν’ ετούτη: Να σπάτε των αδικημένων τα δεσμά,
να λύνετε τα φορτία που τους βαραίνουν, τους καταπιεσμένους ν’ απελευθερώνετε
και να συντρίβετε κάθε ζυγό.
Ησαΐας 58:6
«Τα κατάλοιπα από το παρελθόν αν δεν τα αντιμετωπίσουμε
θα τα κουβαλάμε για μια ολόκληρη ζωή».
«Για πολλούς, το στρες αποκαλύπτει τα κατάλοιπα που εμποδίζουν την ενότητα στις συζυγικές σχέσεις. Μπορείς να αφαιρέσεις κάποια απ’ αυτά πριν το γάμο,
αλλά τελικά ο ίδιος ο γάμος θα αποκαλύψει άλλα τρωτά σημεία,
όπου έχουν συσσωρευτεί και άλλα κατάλοιπα».
Jany Frank
Μπορεί να υπάρχει κρίση στην οικογένεια, στο γάμο, στις σχέσεις με φίλους και συγγενείς, στην εργασία, στην εκκλησία, και στη σχέση μας με τον Θεό, εξαιτίας των κατάλοιπων ή των απωθημένων που κουβαλάμε.
Κατάλοιπα: ανεκπλήρωτα όνειρα και επιθυμίες που μας επηρεάζουν με αρνητικά συναισθήματα τα οποία δεν έχουμε αντιμετωπίσει ακόμα.
Απωθημένα: άσχημες εμπειρίες από το παρελθόν που εξακολουθούν να μας επηρεάζουν στο παρόν χωρίς να καταλαβαίνουμε την πηγή.
Α. Τι κουβαλάμε συνήθως;
Ø Οργή και πικρίες
Ø Λάθη και αμαρτίες
Ø Νομικισμό και ενοχές
Ø Κατάκριση και μνησικακία
Ø Απόρριψη ή εγκατάλειψη από άλλους
Ø Τραύματα από τρομακτικές εμπειρίες
Ø Τραύματα από κακοποίηση κάθε είδους
Ø Λανθασμένα πιστεύω και τοξική πίστη
Β. Αιτίες που τα προκαλούν
1. Διαταραγμένες σχέσεις με τον Θεό (λανθασμένα πιστεύω για την χάρη και το έλεός Του, ενοχές, έλλειψη εμπιστοσύνης, παρακοή, αμαρτία).
2. Διαταραγμένες σχέσεις με τους άλλους (ζήλια, θυμός, απόρριψη, δυσαρέσκεια, πικρία, μίσος).
3. Ανοιχτοί λογαριασμοί με το παρελθόν (αν είχα σπουδάσει…, αν παντρευόμουν εκείνον…, αν δεν επέτρεπε ο Θεός να μου συμβεί αυτό…, κτλ.).
4. Αρνητικά χαρακτηριστικά της προσωπικότητας (συναίσθημα κατωτερότητας ή ανωτερότητας, μονόχνοτος ή εγωκεντρικός).
5. Άσχημη παιδική ηλικία όπου οι γονείς, ή κάποιοι άλλοι πλήγωσαν την παιδική ψυχή του ατόμου με αδικία, υπερπροστασία, απόρριψη, κακοποίηση ή εγκατάλειψη.
6. Κληρονομικότητα (αρνητική τάση, λανθασμένη νοοτροπία, βιολογική ή ψυχολογική υποδομή της προσωπικότητας, κτλ.).
7. Ατυχήματα, αρρώστιες και άλλες δυσμενείς συνθήκες που επηρεάζουν αρνητικά.
Γ. Πώς μας επηρεάζουν σήμερα;
- Οτιδήποτε κατάλοιπο ή απωθημένο κουβαλάμε, μας εμποδίζει στην πνευματική μας αύξηση, στην συναισθηματική μας ωριμότητα και στις διαπροσωπικές μας σχέσεις.
- Σε μια απρόσμενη στιγμή, με μια ασήμαντη αφορμή μπορεί να ξεσπάσει ο χείμαρρος της οργής, της πικρίας ή του πόνου που φώλιαζε μέσα στον άνθρωπο μέσα στις «αζήτητες αποσκευές» του.
*Το παράδειγμα της Τζένης
Βιβλικά παραδείγματα:
Ø Ρεβέκκα, Ησαύ και Ιακώβ (η οργή και η πικρία του Ησαύ) «Αρκετά είμαι αηδιασμένη από τις θυγατέρες των Χετταίων…» Τότε κατάλαβε ότι οι κόρες της Χαναάν δεν άρεσαν στον πατέρα του. Γι’ αυτό πήγε στον Ισμαήλ, γιο του Αβραάμ, και πήρε για γυναίκα την κόρη του την Μαχαλάθ… Γεν. 27: 46, 28:8
Ø Σαούλ, Δαβίδ και Μιχάλ (το αίσθημα απόρριψης της Μιχάλ)…η Μιχάλ αγαπούσε το Δαβίδ… θα τον παγιδέψω μ’ αυτήν… «Γιατί με ξεγέλασες;» Στο μεταξύ ο Σαούλ την κόρη του την Μιχάλ, γυναίκα του Δαβίδ, την έδωσε στον Φαλτί,…ένιωσε βαθειά περιφρόνηση γι’ αυτόν. Η Μιχάλ η κόρη του Σαούλ, σ’ όλη της τη ζωή δεν γέννησε παιδί. Α΄ Σαμουήλ 14:49, 18:20-28, 25:44 Β΄ Σαμουήλ 6:16,23
Οι πέτρες που κουβαλάμε
Μάς έχει απομονώσει τόσο πολύ ο εχθρός της ψυχής ώστε δεν μπορούμε να δούμε πόση ζημιά έχουν επιφέρει στη ζωή μας, αυτά τα βάρη που κουβαλάμε για χρόνια. Οι πέτρες είναι για να χτίζουμε, όχι να τις κουβαλάμε ή να τις πετάμε στους άλλους και στον εαυτό μας. Οι άνθρωποι που κουβαλάνε κατάλοιπα ή απωθημένα είναι πολύ φυσιολογικοί κατά τα άλλα. Μοιάζουν πολύ σαν τον καθένα μας, μάλιστα θα έλεγα είναι εδώ μαζί μας. Κάθονται δίπλα μας, ψάλλουν και προσεύχονται μαζί μας.
Μήπως είμαστε κι εμείς ένας απ’ αυτούς;
Οι σύζυγοι, τα παιδιά και οι φίλοι τους υποφέρουν μαζί τους. Αυτοί όμως συνεχίζουν την πορεία τους, ένα μεγάλο σακί, γεμάτο με βαριές και άχρηστες πέτρες.
* Ο Χριστιανός ψυχίατρος Dwight Carlson
* Οι δυο φοιτητές της Θεολογικής Σχολής του Dallas
* Η οικογένεια που έκρυβε τα προβλήματά της
«Τα σημαντικά προβλήματα που αντιμετωπίζουμε δεν μπορούν να λυθούν
στο ίδιο επίπεδο σκέψης που βρισκόμασταν όταν τα δημιουργήσαμε».
Albert Einstein
Εμείς δεν είμαστε υπεύθυνοι γι’ αυτά που μας συμβαίνουν, είμαστε όμως απόλυτα υπεύθυνοι για το πώς τα αντιμετωπίζουμε.
«Η ζωή είναι 10% αυτό που συμβαίνει και 90% η αντίδρασή μας σ’ αυτό που συμβαίνει».
Δ. Πώς να τα χειριστούμε;
«Το Πνεύμα του Κυρίου με κατέχει, γιατί ο Κύριος με έχρισε και μ’ έστειλε
ν’ αναγγείλω το χαρμόσυνο μήνυμα στους φτωχούς, να θεραπεύσω
τους συντριμμένους ψυχικά .Στους αιχμαλώτους να κηρύξω απελευθέρωση
και στους τυφλούς ότι θα βρουν το φως τους, να φέρω λευτεριά στους τσακισμένους,
να αναγγείλω του καιρού τον ερχομό που ο Κύριος θα φέρει σωτηρία στο λαό του».
Λουκάς 4:18-19
Εδώ, μάς συναντά ξανά ο Ιησούς και μας υπενθυμίζει στοργικά:
«Ελάτε σ’ εμένα όλοι όσοι κοπιάζετε κι είστε φορτωμένοι και εγώ θα σας ξεκουράσω…
…Σηκώστε πάνω σας το ζυγό μου και διδαχθείτε από το δικό μου παράδειγμα,
γιατί είμαι πράος και ταπεινός στην καρδιά, και οι ψυχές σας θα βρουν ξεκούραση.
Γιατί ο ζυγός μου είναι απαλός και το φορτίο μου ελαφρό».
Ματθ. 11: 28-30
Ο Θεός προσφέρει κλειδιά στη Βίβλο για τη λύση όλων των προβλημάτων.
1. Πίστεψε στις υποσχέσεις Του για βοήθεια στις δυσκολίες της ζωής.
2. Αποδέξου τον εαυτό σου, όπως είσαι γιατί έτσι σε δέχεται ο Θεός.
3. Αναγνώρισε τα δικά σου προβλήματα και ψάξε τις αιτίες τους.
4. Βρες κάποιον που εμπιστεύεσαι να μοιραστείς τα κατάλοιπά σου.
5. Δημιούργησε μέσα σου θετικές σκέψεις. «Είσαι αυτό που σκέφτεσαι».
6. Πάρε πρωτοβουλίες να λύσεις το πρόβλημά σου ή να βελτιώσεις την κατάστασή σου.
Ο Ιησούς ρώτησε τον παραλυτικό: «Θέλεις να γίνεις υγιής;»
*Το παράδειγμα με τη νυχάτη σαύρα του C. S. Lewis
«Ο τρόπος που σκέφτεσαι καθορίζει το πώς αισθάνεσαι,
και το πώς αισθάνεσαι επηρεάζει τη συμπεριφορά σου».
« Ο απώτερος σκοπός του Θεού για σένα εδώ στη γη δεν είναι η άνεσή σου,
αλλά η βελτίωση του χαρακτήρα σου».
Αποδέξου – Εξομολογήσου – Συγχώρησε
- Αποδέξου τα γεγονότα. Εντόπισε και παραδέξου αυτό που έχει συμβεί, δίχως να προσπαθήσεις να το δικαιολογήσεις ή να το ωραιοποιήσεις.
- Εξομολογήσου αυτό που έχει συμβεί και το τι προκάλεσε σ’ εσένα. Βρε κάποιον που εμπιστεύεσαι και που σε αποδέχεται όπως είσαι και πες του τα όλα.
- Συγχώρησε τα όλα και όλους για να θεραπευτείς. Η συγχώρεση είναι ο μόνος τρόπος να αλλάξεις το κακό παρελθόν.
Βασικός παράγων είναι να θέλεις πραγματικά να θεραπευτείς. Αυτό σημαίνει, ότι θέλεις ν’ αλλάξεις. Θέλεις να πληρώσεις το κόστος για να γίνεις ένας ολοκληρωμένος άνθρωπος. Για να αλλάξει κάτι χρειάζεται πρώτα να αλλάξεις εσύ στο πως αντιμετωπίζεις μια κατάσταση. Κάθε αλλαγή στη ζωή σου ξεκινά από σένα.
«Εμείς είμαστε υπεύθυνοι για τις καρδιές μας, τις σκέψεις μας, το χρόνο μας και τη συμπεριφορά μας. Πρέπει ν’ αναλάβουμε τον έλεγχο για τη ζωή μας και να βελτιώσουμε το χαρακτήρα μας με το χρόνο. Αυτό είναι δική μας δουλειά και όχι κάποιου άλλου».
«… μεταμορφώνεσθε δια της ανακαινήσεως του νοός σας…»(Ρωμ. 12:2)
«… να ανανεώνησθε εις το πνεύμα του νοός σας» (Εφεσ. 4:23)
«Εγώ ήρθα για να έχουν τα πρόβατα μου ζωή, και μάλιστα ζωή περίσσια». Ιωάν. 10:10