Εισήγηση: Παντελής Σιδηρόπουλος
«Είναι γνωστό ότι η συναισθηματική μας κατάσταση επηρεάζει τη ζωή μας.
…τα συναισθήματα δεν είναι κάτι το παθητικό, αλλά μια εσωτερική ενέργεια που μπορεί
να χρησιμοποιηθεί προς το καλό ή προς το κακό».
Ανανίας Καβάκας
Α. Διάφοροι μύθοι
ØΤα συναισθήματα δεν έχουν σημασία.
ØΓίνονται εμπόδιο στη ζωή σου.
ØΜην τα εμπιστεύεσαι.
ØΜην αισθάνεσαι άσχημα.
ØΜην κλαις, μη θυμώνεις, μη χαίρεσαι, μη γελάς μη λυπάσαι, μη φοβάσαι, μην οργίζεσαι, μην αισθάνεσαι.
ØΑπλά εμπιστεύσου στο Θεό.
Όποιος έχει αυτό το πιστεύω δεν είναι συναισθηματικά ώριμος και προκαλεί πόνο στη ζωή του, αλλά και στους άλλους.
Β. Η αλήθεια της Αγίας Γραφής
Η Αγία Γραφή αναφέρεται στα ήπια, αλλά και στα έντονα συναισθήματα των αντρών και των γυναικών της πίστης. Επίσης περιγράφει περισσότερα από 20 διαφορετικά συναισθήματα που είχε στην εμπειρία του ο Ιησούς. Μάλιστα, κάθε άλλο παρά ευχάριστα ήταν όλα αισθήματα Του.
Ο Ιησούς είχε συναισθήματα
ØΑισθάνθηκε λύπη και αγωνία (Ματθ. 26:37)
ØΟργίστηκε (Μάρκ. 3:5)
ØΤαράχτηκε (Μάρκ. 3:5)
ØΈδηξε έκπληξη και θαυμασμό (Μάρκ. 6:6)
ØΈκλαψε (Λουκ. 19:41)
ØΈνιωσε αγαλλίαση (Λουκ. 10:21)
ØΈνιωσε βαθιά θλίψη (Μάρκ. 14:34)
ØΣπλαχνίστηκε (Λουκ. 7:13)
ØΛυπήθηκε βαθιά & ταράχτηκε (Ιωάν. 11:33)
Άλλα βιβλικά παραδείγματα
Ο Μωυσής αισθανόταν ηττοπάθεια: (Έξοδ. 3-4)
1. Τις είμαι εγώ,
2. Τι είναι το όνομα αυτού; τι θέλω ειπεί προς αυτούς;
3. Αλλ’ ιδού, δεν θέλουσι πιστεύσει εις εμέ ουδέ θέλουσιν εισακούσει εις την φωνήν μου·
4. Δέομαι, Κύριε· εγώ δεν είμαι εύλαλος… αλλ’ είμαι βραδύστομος και βραδύγλωσσος.
5. Ο δε είπε, Δέομαι, Κύριε, απόστειλον όντινα έχεις να αποστείλης. Και εξήφθη ο θυμός του Κυρίου κατά του Μωϋσέως·
Ο Ηλίας φοβήθηκε και έπεσε σε κατάθλιψη: (Β’ Βασ. 19)
1. Και φοβηθείς, εσηκώθη και ανεχώρησε διά την ζωήν αυτού,
2. και επεθύμησε καθ’ εαυτόν να αποθάνη και είπεν, Αρκεί· τώρα, Κύριε, λάβε την ψυχήν μου·
3. και εναπελείφθην εγώ μόνος· και ζητούσι την ζωήν μου, διά να αφαιρέσωσιν αυτήν.
Γ. Στοιχεία πνευματικής ανωριμότητας
ØΟ πρεσβύτερος που «ποτέ δεν κάνει λάθος».
ØΟ καλός πατέρας που έχει εθιστεί στην πορνογραφία.
ØΗ μητέρα που δε μιλάει στην κόρη της λόγο διαφωνίας.
ØΟ σύζυγος που υπηρετεί όλους εκτός από το σπίτι του.
ØΤο ζευγάρι που χαμογελά στην εκκλησία ενώ δεν επικοινωνούν στο σπίτι.
ØΟι πιστοί που τρέχουν συνέχεια σε συναθροίσεις για να αποφύγουν τις οικογενειακές τους ευθύνες.
ØΟι πιστοί που ποτέ δεν εκφράσουν τον πόνο τους επειδή φοβούνται ότι θα παρεξηγηθούν.
ØΕκείνοι που θεωρούν ότι ο νομικισμός είναι θείος.
ØΗ εκκλησία που λέει πως όλα τα συναισθηματικά και τα ψυχολογικά προβλήματα είναι αποτέλεσμα αμαρτίας.
ØΟι χριστιανοί που κρύβουν τα συναισθήματά τους επειδή το θεωρούν έλλειψη πίστης να τα εκδηλώνουν.
Δ. Συναισθηματική ωριμότητα
Και η ειρήνη του Θεού η υπερέχουσα πάντα νούν θέλει διαφυλάξει
τας καρδίας σας και τα διανοήματά σας διά του Ιησού Χριστού.
(Φιλ. 4:7)
«Δεν μπορεί ένας πιστός να είναι πνευματικά ώριμος
ενώ παραμένει συναισθηματικά ανώριμος».
«Η εκκλησία του Χριστού πρέπει να γίνει ο βασικός παράγον της πνευματικής
και της συναισθηματικής μας ωριμότητας».
Peter Scazzero
«Οι ώριμοι άνθρωποι έχουν απεριόριστα αισθήματα αγάπης, ειρήνης και ευτυχίας.
Παράλληλα δοκιμάζουν οργή, πόνο και θλίψη στη ζωή. Έτσι μας έχει δημιουργήσει ο Θεός».
Στο σπίτι μας
Έχουμε μάθει να εκφράζουμε τα συναισθήματά μας δημιουργικά ή απλώς αντιδρούμε τις περισσότερες φορές μέσα στο σπίτι;
«Το πρώτο βήμα για να γεφυρώσεις το χάσμα επικοινωνίας που δημιουργήθηκε,
είναι να αναγνωρίσεις τις άστοχες αντιδράσεις σου στα συναισθήματα του συντρόφου σου».
Προφανώς έχεις παντρευτεί με την προσδοκία να αναπτύξεις μια βαθιά συναισθηματική οικειότητα με το σύντροφό σου. Όμως προς μεγάλη σου έκπληξη, ανακάλυψες ότι ούτε εσύ, ούτε ο σύντροφός σου γνωρίζατε πώς να δημιουργήσετε μια τέτοια σχέση. Μήπως αυτή η κατάσταση συνεχίζεται σήμερα επηρεάζοντας τη μεταξύ σας σχέση, αλλά και τη σχέση σας με τα παιδιά;
Ποιος μας δίδαξε να χειριζόμαστε τη λύπη, την οργή, την απογοήτευση και την απόρριψη; Ποιος μας δίδαξε για τη συναισθηματική ανάπτυξη και την ισορροπία που τόσο χρειαζόμαστε; Η ισορροπία της ψυχής Όταν τα παρακάτω είναι σε μια ευθεία έχουμε ισορροπία, διαφορετικά έχουμε το χάος.
Νους Νους
Θέληση Θέληση
Συναίσθημα Συναίσθημα
«Όταν οι βασικές συναισθηματικές μας ανάγκες έχουν εκπληρωθεί, ζούμε μέσα στην οικειότητα. Όταν όμως, δεν έχουν εκπληρωθεί, βιώνουμε πόνο και δυστυχία».
«Γνωρίζουμε απλά ότι πονάμε, αλλά δεν ξέρουμε πώς να το χειριστούμε. Το πρώτο βήμα που διακόπτει τον κύκλο της θλίψης σου είναι να αναγνωρίσεις τον πόνο σου».
Τρεις αρχές για πνευματική ωριμότητα
1.Ψάξε μέσα σου και σπάσε τη δύναμη του παρελθόντος.
2.Αποδέξου τον εαυτό σου και πάψε να συγκρίνεσαι με τους άλλους.
3.Βάλε ψηλούς στόχους και υπηρέτησε το συνάνθρωπό σου.
1. Ψάξε μέσα σου . …
Ο πνευματικά ώριμος άνθρωπος κοιτάει βαθιά μέσα στην ψυχή του και προσκαλεί τον Ιησού να τον μεταμορφώσει σ’ εκείνα τα κρυμμένα σημεία που τον εμποδίζουν να ολοκληρωθεί.
«Οι περισσότεροι πιστοί έχουν αυτοσυνείδηση, αλλά όχι αυτογνωσία».
«Επειδή ο Χριστός πέθανε και αναστήθηκε για μένα μπορώ πραγματικά να είμαι
ελεύθερος να είμαι ο εαυτός μου. Μπορώ να βγω από τον κρυψώνα μου».
Peter Scazzero
… και σπάσε τη δύναμη του παρελθόντος
…διότι εγώ Κύριος ο Θεός σου είμαι Θεός ζηλότυπος, ανταποδίδων τας αμαρτίας των πατέρων επί τα τέκνα, έως τρίτης και τετάρτης γενεάς των μισούντων με· και κάμνων έλεος εις χιλιάδας γενεών των αγαπώντων με και φυλαττόντων τα προστάγματά μου.
(Έξοδ. 20:5-6)
Αβραάμ, Ισαάκ, Ιακώβ,
Οι οικογένειες αυτές είχαν πλούσιες ευλογίες για την πιστότητά τους, αλλά δοκίμασαν και αρκετό πόνο επειδή υπήρχε παρακοή στη ζωή τους.
Τρεις βασικές τάσεις προς την αμαρτία:
1. ψέματα μεταξύ τους και με τρίτους
2. διακρίσεις μεταξύ παιδιών
3. διαμάχες μεταξύ αδελφών
Η οικογένεια που μεγαλώσαμε
1. τα γονίδιά μας
2. το περιβάλλον που μεγαλώσαμε
3. οι αποφάσεις που παίρνουμε σήμερα
Χρειάζεται να καταλάβουμε το οικογενειακό μας υπόβαθρο ώστε να ελευθερωθούμε από το παρελθόν που μας βαραίνει.
Μη ενθυμήσθε τα πρότερα και μη συλλογίζεσθε τα παλαιά. Ιδού, εγώ θέλω κάμει νέον πράγμα· …θέλω βεβαίως κάμει οδόν εν τη ερήμω, ποταμούς εν τη ανύδρω.
(Ησαίας 43:18-19)
Όθεν εάν τις ήναι εν Χριστώ είναι νέον κτίσμα· τα αρχαία παρήλθον,
ιδού, τα πάντα έγειναν νέα.
(Β’ Κορ. 5:17)
…αλλ’ εν πράττω· τα μεν οπίσω λησμονών,
(Φιλ. 3:13)
2. Αποδέξου τον εαυτό σου…
Πολλοί άνθρωποι ζουν σήμερα με οργή, ζήλια, πικρία, ψεύτικες ενοχές, άγχος, ηττοπάθεια και κατάθλιψη. Έτσι πνίγονται μέσα στα θολά νερά της ανασφάλειας και της απόρριψης. Από την άλλη πλευρά άλλοι είναι αυταρχικοί, καταπιεστικοί και με κάθε τρόπο προσπαθούν να εξουσιάζουν τους άλλους για να αισθάνονται ικανοποιημένοι. Απόρροια και αυτή η περίπτωση κάποιας ανασφάλειας ή απόρριψης από το παρελθόν τους. Η στάση μας απέναντι στον εαυτό μας είναι το σημαντικότερο πράγμα που έχουμε στα χέρια μας.
Ο Κύριος εφάνη παλαιόθεν εις εμέ, λέγων, Ναι, σε ηγάπησα αγάπησιν η αιώνιον·
διά τούτο σε είλκυσα με έλεος.
(Ιερεμ. 31:3)
Ίδετε οποίαν αγάπην έδωκεν εις ημάς ο Πατήρ, ώστε να ονομασθώμεν τέκνα Θεού.
(Α’ Ιωαν. 3:1)
Για τη Χάρη του Χριστού είμαι πολύ αγαπημένος, πλήρως συχωρεμένος,
απόλυτα ευάρεστος, τέλεια αποδεκτός και ολοκληρωμένος μαζί Του.
…και πάψε να συγκρίνεσαι με τους άλλους.
Τούτον ιδών ο Πέτρος λέγει προς τον Ιησούν· Κύριε, ούτος δε τι; Λέγει προς αυτόν
ο Ιησούς· Εάν αυτόν θέλω να μένη εωσού έλθω, τι προς σε; συ ακολούθει μοι.
(Ιωάν. 21-22)
3. Βάλε ψηλούς στόχους …
και τώρα θέλει μεγαλυνθή ο Χριστός εν τω σώματί μου είτε διά ζωής είτε διά θανάτου.
(Φιλ. 2:20)
… τρέχω προς τον σκοπόν διά το βραβείον της άνω κλήσεως του Θεού εν Χριστώ Ιησού.
(Φιλ. 3:13-14)
…και υπηρέτησε το συνάνθρωπό σου.
«Η σωστή αγάπη για τον εαυτό μας, είναι η βάση για την αγάπη μας στους άλλους».
Walter Trobisch
Και αποκριθείς ο Βασιλεύς θέλει ειπεί προς αυτούς· Αληθώς σας λέγω, καθ’ όσον εκάμετε εις ένα τούτων των αδελφών μου των ελαχίστων, εις εμέ εκάμετε.
(Ματθ. 25:40)
του λοιπού μένει εις εμέ ο της δικαιοσύνης στέφανος, τον οποίον ο Κύριος θέλει
μοι αποδώσει εν εκείνη τη ημέρα, ο δίκαιος κριτής, και ου μόνον εις εμέ,
αλλά και εις πάντας όσοι επιποθούσι την επιφάνειαν αυτού.
Β’ Τιμ. 4:8